Cuộc trò chuyện hiếm hoi và những “bí ẩn” của Vua cà phê Trung Nguyên Đặng Lê Nguyên Vũ

Ông Đặng Lê Nguyên Vũ – người sáng lập, Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Tập đoàn Trung Nguyên là một doanh nhân nổi tiếng nhưng đầy bí ẩn. Cuộc trò chuyện hiếm hoi với ông còn có những điều bí ẩn hơn. Có vẻ như trong 10 năm gần đây, từ khi “bế quan” trên vùng núi quê nhà M’Drak, ông rất ít tiếp xúc với bên ngoài, trừ khi… ra tòa về cuộc hôn nhân.

Cuộc trò chuyện này diễn ra tại trang trại của ông ở M’Drak, tỉnh Đắk Lắk. Trong suốt câu chuyện, ông dùng đại từ nhân xưng “Qua”, gọi người đối diện là “người anh em”, chúng tôi xin phép được giữ nguyên văn cách xưng hô của ông Đặng Lê Nguyên Vũ.

Ở Thượng Hải (Trung Quốc) có một quán cà phê Trung Nguyên, nói cho đúng trend là "không thể không đến khi tới Thượng Hải". Rất đông khách! Nhưng doanh thu liệu có ổn không hay chỉ để làm thương hiệu, thưa ông?

- Có lời rồi, dù đầu tư nhiều đấy. Nhưng đó chỉ mới có một phần thôi. Trung Nguyên đang chuẩn bị mở ở Mỹ, Hàn Quốc, cả Dubai và các nước Đông Nam Á nữa.

Trung Nguyên sẽ mở thành chuỗi trên thế giới. Hiện ở Trung Quốc, Trung Nguyên đang thiết kế chương trình đào tạo, định vị tầm nhìn của mình. Cái đó đòi hỏi rất công phu. Bởi chuẩn hoá về mặt kỹ thuật thì dễ, chuẩn hoá về triết lý thì khó.

Cách Trung Nguyên mở một hướng đi như vậy có phải là hướng đi ra để "làm chủ thế giới không", thưa ông?

- Tôi dặn nhân viên, cách bán từng gói cà phê thông thường như các em (nhân viên -PV) tư duy thì không bao giờ vượt qua các tập đoàn hiện hữu. Nhưng bán qua hệ sinh thái trên quan điểm tỉnh thức thì khác nhau. Tức là đưa cả ý thức, triết lý vào trong gói cà phê và phối hợp với những nhà cung cấp hàng đầu mà mình đã định và đã chọn; cung cấp từng gói tới từng hộ gia đình. Ai ai cũng cần hết, khác nhau ở chỗ đó. Gói cà phê thức tỉnh đó phải có vị trí trong thư viện của một gia đình, là tủ sách, là ánh sáng. Cái này nhiều gia đình chưa có (tủ sách-PV).

Trong lĩnh vực cà phê, ông nghĩ ai là đối thủ?

- Qua không nghĩ ai là đối thủ cả. Về tư tưởng, hiện nay Trung Nguyên là duy nhất rồi, khi hàm súc trong nó 3 nền văn minh cà phê: Ý, Ottoman – Roman và phương Đông là Thiền. Trung Nguyên sẽ bám theo đó để làm, không lan man. Phải làm thật ngon, tuyệt hảo về chất, tuyệt mỹ về cách trình bày.

Còn bây giờ, có thể nói chỉ mới bắt đầu làm, mạnh dạn làm nhưng đừng bao giờ làm xong rồi coi như xong. Phải liên tục, liên tục, không hài lòng với cái mình đang có. Làm cho tới tuyệt hảo, tuyệt mỹ. Nếu không như vậy thì chỉ là những người buôn bán tầm thường.

E-coffee "Cà phê năng lượng" của Trung Nguyên cũng là một sản phẩm bình dân, bình thường và khá thu hút, đâu phải là cao siêu?

- E-coffee nếu biết phát triển sẽ là thống trị trong nước, phổ quát. Còn Legend coffee là những điểm then chốt, làm thật lớn, ở trung tâm.

Muốn đóng góp vào nền văn minh cà phê nhân loại thì phải nâng cấp nền văn hoá cà phê nước nhà, không thể quán cóc vỉa hè, quần đùi lê la. Muốn vậy, phải tập hợp hàng trăm ngàn tiệm nhỏ đó, có chương trình đào tạo, đem lại cái lợi về kinh tế nhiều nhất nhưng phải nâng cấp các quán cà phê đó. Như vậy nền văn hoá mới khác đi, tiến lên. Dĩ nhiên lê la vỉa hè cũng có cái khác biệt.

Ông ngồi ở đây, thường ở trong cái hang trên núi này, vậy ông điều hành Trung Nguyên như thế nào?

- Qua ít nói lắm, không bao giờ họp hành. Có khi vài ba tháng không tới trụ sở. Cần gì thì Qua chỉ viết tin nhắn thôi. Chỉ qua tin nhắn là hiểu thành hệ thống vì Qua đã chuẩn bị tài liệu hết rồi. Nếu không thì Qua đâu có yên mà ngồi trên núi này.

Chỉ một tin nhắn thôi sao, thưa ông?

- Qua có một tổ trợ lý. Từ tin nhắn đó, cô trợ lý sẽ biết phân bổ đến nhóm trợ lý, truyền đạt ý này đến Ban giám đốc, tuỳ việc mà phân ra. Nếu có những lệch lạc thì Qua bảo các em tự điều chỉnh, tự giải quyết.

Qua muốn mọi người phải tự do, tự giải quyết với nhau, những chuyện vặt vãnh mà lên tới Qua là không được. Duyệt hồ sơ mỗi ngày Qua cần chừng 5 phút, sau đó việc tự chạy. Trụ sở ở Sài Gòn lâu lắm Qua mới ghé lại, vài ba tháng, triệu tập nói chuyện chừng tiếng đồng hồ, không nói nhiều.

Qua tin các em và nếu công việc không tốt thì phải chịu trách nhiệm. Luật nhân quả nó điều chỉnh hết, ai làm gì đều phải chịu.

Nhiều doanh nhân thành đạt, giàu có bỗng nhiên chuyển hướng, sống kiểu đạo pháp, còn ông cũng đang biến cà phê thành một triết đạo. Có điều gì đó khác thường ở đây không?

- Qua không muốn so sánh với ai hết cả. Qua không muốn hiển thị cái gì vượt quá sự hiểu biết của người anh chị em ở thế gian này.

Như trong giới bất động sản, nhiều người hiểu rủi ro của nó nhưng họ muốn làm gì đó, nhân danh điều lớn lao nhưng xiển dương (làm sáng tỏ- PV) cái tôi phàm tục. Qua không có cái thú đó. Tới một lúc nào đó tiền không có ý nghĩa gì hết. Để làm gì đâu? Không làm gì cả. Cuộc đời một người, nếu đóng góp được cà phê triết đạo, lan toả khắp thế giới, thì đóng góp vậy cũng là nhiều rồi!

Ông chủ yếu ở trên núi nhưng lại có rất nhiều xe sang, đều dán chữ UN.Ông có sử dụng hết không?

- Có những xe Qua bỏ tới 7-8 năm, Qua cho anh em bảo dưỡng. Xe biết mua để làm gì không? Người anh em không bao giờ hiểu hết…

Để làm truyền thông à, thưa ông?

- Không, không phải. Nó sâu xa hơn. Nó là tiêu sản chứ không phải là tài sản. Qua là người kinh doanh, phải biết nó là tiêu sản. Nội chuyện bảo trì bảo dưỡng nó thôi cũng tốn biết là bao nhiêu…

Thực tế tốn bao nhiêu tiền?

- Nhiều lắm. Nói ra mệt lắm. Gần 500 chiếc lận.

Gồm những chiếc xe gì?

- Làm sao nhớ được! Nhiều quá mà…

Ông yêu, thích chiếc nào nhất không?

- Không, Qua không yêu cái gì hết. Mua thì mua vậy thôi chứ thậm chí Qua có ngó ngàng gì đâu. 10 năm qua bỏ đó, không ngó ngàng.

Ông mua nhiều xe như vậy để làm gì?

- Sau này sẽ đấu giá, giúp cho thanh niên khởi nghiệp. Những cái gì của Qua sau này nó sẽ có giá khác đi.

Để đấu giá, vậy có phải để kinh doanh không, thưa ông?

- Không, kinh doanh gì đâu! Đối với Qua tiền bạc thiếu gì, tới đây còn nhiều nữa.

Lâu nay ông có đi nhiều không?

- Không, lâu rồi, từ năm 2013. Qua ngồi một chỗ ở đây nhưng Qua biết hết. Cái kinh ngạc là ở chỗ đó. Cái gì Qua cũng biết hết, các người anh chị em cần gì thì cứ hỏi.

Thân xác của Qua giờ đây đừng nhìn như vậy nghe, không phải như người anh chị em đang nhìn thấy. Sau này sẽ thấy những điều kỳ diệu mà không bao giờ tưởng tượng được.

Bây giờ xuống dưới đó (TP.HCM - PV) hay ra Hà Nội, chỗ nào Qua cũng lê la được, ăn xin, vé số, bán báo dạo… chỗ nào Qua cũng ghé chơi, cho họ ít tiền. Mấy người đó thích Qua lắm.

Từ đây (M'Drak- PV), 2-3h sáng Qua lấy xe ra và 8-9 giờ sáng tới Sài Gòn. Hồi đó đi miết, tự lái nên mấy anh em ở các chốt cảnh sát quen luôn, bởi mình chạy nhanh, họ chặn lại.

Có vẻ ông tìm thấy niềm vui khi lái xe hoặc ông mê tốc độ?

- Không phải là lái xe thư giãn, mà chính là cảnh vật bên ngoài nó thay đổi liên tục, liên tục. Mình nhìn thấy sự thay đổi.

Biết quá nhiều thì rất mệt. Biết quá nhiều mà không giúp được thì càng mệt. Biết những số phận khổ đau đang diễn ra mà mình không làm gì được cũng rất mệt.

Qua không nói tâm linh, ngoại cảm hay thần phật linh tinh gì đâu. Qua đi qua tất cả những cảnh giới khủng khiếp. Qua không ngán ai, không ngán cái gì. Nhưng Qua cũng không có khiêu khích. Qua thiện lương, thiện lành.

Xin cảm ơn ông!