Cuộc đối đầu giành giật từng mét chiến hào ở miền đông Ukraine

Ngồi trong chiến hào dưới làn mưa đạn pháo từ Nga, một người lính Ukraine nói với các đồng đội: "Các anh hãy để tôi lại, tôi không thể đi được nữa".

Chân của anh bị thương do mảnh đạn và đang rỉ máu qua lớp băng. Người lính châm điếu thuốc hút trong lúc nằm trên mặt đất khi các bác sĩ cố gắng băng bó vết thương.

Vài phút trước đó, 4 xe tăng địch lao qua chỉ cách chiến hào vài mét, buộc anh và đồng đội phải nằm rạp xuống nền đất đen. Mặt đất rung chuyển khi xe tăng lăn bánh phía trên.

Nhiệm vụ của đơn vị là chiếm lại chiến hào dài 150 m ở thành phố Avdeevka, miền đông Ukraine, nơi đã trở thành một trong những địa điểm giao tranh ác liệt nhất giữa Moskva và Kiev.

Avdeevka đã bị biến thành chiến trường từ khi phe ly khai thân Nga giành quyền kiểm soát phần lớn khu vực Donbass vào năm 2014. Avdeevka liên tục nằm trong tầm ngắm hỏa lực Nga kể từ khi Moskva phát động chiến dịch hồi tháng hai năm ngoái.

Cả quân đội Ukraine và Nga coi đây là một thành trì kiên cố với hệ thống chiến hào liên tục được mở rộng trong suốt 8 năm. Hơn một tháng qua, giao tranh nổ ra ác liệt chưa từng có ở Avdeevka khi lực lượng Nga tiến hành cuộc tấn công quy mô lớn nhằm bao vây thành phố.

Lực lượng Ukraine đang cố thủ ở khu vực, cố gắng đẩy lùi quân Nga. Trong số đó có chỉ huy đại đội Oleh Sentsov.

Đơn vị của Sentsov trong cuộc tấn công chiếm giữ chiến hào ở Avdeevka, miền đông Ukraine, hôm 19/10. Ảnh: CNN

Sentsov, 47 tuổi, là nhà làm phim nổi tiếng người Ukraine xuất thân từ Crimea, từng bị Nga bỏ tù 5 năm vào năm 2014. Ông hiện chiến đấu trong Lữ đoàn Cơ giới 47 thuộc lực lượng bộ binh Ukraine. Sentsov đã tham gia một số trận chiến khốc liệt nhất, từ Bakhmut đến Zaporizhzhia và bây giờ là Avdeevka.

Hôm 19/10, ông và các đồng đội đã có một trận chiến kéo dài 5 tiếng, cho thấy mức độ tàn khốc của giao tranh và nỗi kinh hoàng bên dưới chiến hào.

"Chúng tôi đã cố gắng thâm nhập vào cánh rừng dài gần một km. Cùng với hai nhóm xung kích khác, chúng tôi tấn công ba vị trí. Nhóm xung kích của chúng tôi phải chiếm một chiến hào dài 150 m. Chúng tôi tiến vào được 50 m nhưng không thể tiến xa hơn vì có rất nhiều bộ binh địch ở đó kháng cự mạnh mẽ", Sentsov trả lời phỏng vấn CNN.

Khi Sentsov và đơn vị của ông chiến đấu để giữ vững vị trí trấn thủ trong rừng, hai lữ đoàn Nga bắt đầu xông đến.

Ông và các đồng đội bị quân Nga đưa vào thế gọng kìm. Đơn vị của Sentsov liên tục hứng chịu hỏa lực từ máy bay không người lái (UAV), pháo binh và xe tăng địch chỉ cách họ vài mét.

4 xe tăng Nga liên tục bắn vào cánh rừng, nơi 3 nhóm xung kích Ukraine đang cố thủ. "Trong tất cả các hoạt động đã thực hiện, đây là lần đầu tiên chúng tôi không hoàn thành nhiệm vụ", Sentsov nói.

Ba người trong đội ông bị thương, trong đó có cả Sentsov. "Chúng tôi bị đánh bật khỏi đó vì không thể giữ vững vị trí của mình. Nhóm chúng tôi rút lui, bị thương nhưng vẫn sống sót. Nhưng hai nhóm khác tấn công cùng với chúng tôi gần như bị hạ hoàn toàn", ông kể.

Cuộc tấn công vào Avdeevka diễn ra khi toàn bộ chiến trường Ukraine không có nhiều biến động, cuộc phản công của Kiev tiếp tục diễn ra chậm hơn nhiều so với dự đoán ban đầu.

Các nhà phân tích cho rằng mục đích Nga hướng tới là bao vây thành phố và chiếm khu vực đất cao gần một cơ sở công nghiệp, giúp họ kiểm soát hỏa lực hiệu quả trên các tuyến đường tiếp tế của Ukraine.

Vị trí Avdeevka. Đồ họa: RYV

Hồi đầu tháng, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã nhấn mạnh rằng giao tranh ở Avdeevka sẽ "quyết định diễn biến chung của cuộc xung đột" về nhiều mặt.

"Càng nhiều lính Nga bị hạ quanh Avdeevka thì tình hình và diễn biến chung của cuộc chiến này sẽ càng tồi tệ đối với kẻ thù", ông nói.

Kể từ khi Nga bắt đầu chiến dịch tấn công mới vào thành phố, Ukraine tuyên bố họ đã giáng những đòn mạnh mẽ vào nhân lực cũng như khí tài của đối phương. Và Nga dường như đã chuyển sang chiến thuật "cối xay thịt" mà họ từng sử dụng khi đối đầu lực lượng Ukraine bảo vệ thành phố Bakhmut trước đây.

"Đối phương liên tục dồn quân tấn công, hết lớp này đến lớp khác", người đứng đầu chính quyền quân sự Avdeevka Vitalii Barabash tháng trước cho hay. "Người Nga đã quyết định tiếp tục, họ sẽ không dừng lại, bất chấp những tổn thất phải chịu".

Barabash hôm 27/11 cho biết giao tranh vẫn diễn ra dữ dội tại khu công nghiệp ở bên ngoài một nhà máy sản xuất than cốc, nhưng quân đội Ukraine đang trấn giữ phòng tuyến hiệu quả.

"Tất cả các cuộc tấn công của đối phương từ phía nam và phía bắc đã bị đẩy lùi. Phòng tuyến đang được giữ vững", ông nói. "Tất cả các vị trí bị pháo kích suốt ngày đêm, bên cạnh những cuộc giao tranh nhỏ".

Tuy nhiên, các blogger quân sự thân Nga khẳng định lực lượng Moskva đã đạt được một số bước tiến tại khu công nghiệp. "Đây là một thành công đáng chú ý về mặt chiến thuật, bởi tuyến phòng thủ kiên cố của Ukraine đã bị xuyên thủng", blogger Wargonzo viết trên Telegram.

Các tòa nhà dân cư bị hư hại nặng nề do những cuộc tấn công liên tục của quân đội Nga tại thành phố Avdeevka hôm 8/11. Ảnh: Reuters

Theo Cảnh sát Quốc gia Ukraine khu vực Donetsk, bất chấp pháo kích dữ dội gần như 24 giờ mỗi ngày, khoảng 1.300 cư dân vẫn bám trụ tại Avdeevka.

Sentsov cho biết ông tin rằng việc chấp nhận cái chết là điều cần thiết đối với những người đang chiến đấu. "Nếu một người không chấp nhận khả năng mình có thể bị giết thì họ sẽ chẳng làm được gì trong chiến đấu. Bạn phải chấp nhận, nhưng điều đó luôn đáng sợ", ông nói.

Chiến đấu trong chiến hào đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc xung đột ở Ukraine.

Các nhóm xung kích nhỏ đang tranh nhau từng mét chiến hào. Binh sĩ thường tiến công vào vào ban đêm hoặc sáng sớm, cố gắng chiếm được một phần chiến hào và bắt đầu di chuyển trong đó, thường là khi quân địch vẫn chưa rút hết.

"Đây là cách cuộc chiến diễn ra. 90% các cuộc tấn công diễn ra theo cách này", Sentsov nói. "Thật tốt khi bạn nghe thấy tiếng nói của người Nga từ các vị trí chiến đấu. Điều đó có nghĩa là họ đang lộ diện. Bạn biết họ ở đâu. Điều tồi tệ hơn là khi bạn không nghe thấy họ, bạn nghĩ họ không có ở đó, nhưng khi bạn bước xuống chiến hào, họ đã chờ sẵn. Đó là một cuộc phục kích".

Đối với Sentsov, việc tổ chức mọi người trên trường quay của một bộ phim lớn cũng khó khăn ngang với việc điều phối các binh sĩ trong đơn vị. "Bạn cần phải có kỹ năng chiến đấu nhưng điều quan trọng nhất là tổ chức mọi người", ông cho hay.

Theo Sentsov, Ukraine phải chuẩn bị cho một cuộc chiến lâu dài và phát triển chiến lược trong trường hợp xung đột kéo dài nhiều năm.

"Chúng ta chưa thua, nhưng cũng chưa thắng trong cuộc xung đột này. Chúng ta cần ngừng suy nghĩ về những gì sẽ xảy ra sau khi chiến thắng mà cần nghĩ cách đảm bảo thắng lợi đến càng sớm càng tốt. Nhưng chiến thắng sẽ không tới vào ngày mai", ông nhấn mạnh.

Vũ Hoàng (Theo CNN)