Cuộc đời của chỉ huy Hezbollah bị Israel hạ sát

Ibrahim Aqil, người nắm quyền lực chỉ sau thủ lĩnh Hezbollah Nasrallah, luôn giữ kín hành tung cho đến khi thiệt mạng trong đòn tập kích của Israel.

Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) ngày 20/9 tiến hành cuộc tấn công nhằm vào khu vực ngoại ô thủ đô Beirut của Lebanon và hạ sát Ibrahim Aqil, thủ lĩnh đơn vị Radwan của Hezbollah, cùng hơn 10 chỉ huy cấp cao thuộc tổ chức này. Israel nói rằng họ đã nhận được "thông tin tình báo chính xác".

Ibrahim Aqil vốn là quan chức cấp cao thứ hai trong cánh vũ trang của Hezbollah sau Fuad Shukr, người bị Israel hạ sát cuối tháng 7. Radwan là lực lượng đặc nhiệm tinh nhuệ nhất của Hezbollah, được thành lập năm 2006, đóng vai trò mũi nhọn trong những chiến dịch của nhóm ở trong và ngoài lãnh thổ Lebanon.

Chỉ huy Hezbollah Ibrahim Aqil. Ảnh: Bộ Ngoại giao Mỹ

Theo nguồn tin an ninh, Ibrahim Aqil sinh ra tại một ngôi làng ở thung lũng Beqaa năm 1960 và từng gia nhập Amal, phong trào Hồi giáo Shitte lớn của Lebanon, trước khi chuyển sang Hezbollah với tư cách thành viên sáng lập vào thập niên 1980.

Ông là thành viên Hội đồng Jihad, cơ quan quân sự hàng đầu của Hezbollah, gồm những cố vấn thân cận nhất với thủ lĩnh Hassan Nasrallah. Giống phần lớn chỉ huy cấp cao Hezbollah, Aqil có hành tung bí ẩn, không bao giờ xuất hiện hoặc đưa ra tuyên bố trước công chúng.

Ibrahim Aqil bị Mỹ truy nã với cáo buộc liên quan trực tiếp đến vụ đánh bom đại sứ quán Mỹ tại Beirut hồi tháng 4/1983 khiến 63 người thiệt mạng, cũng như vụ đánh bom doanh trại thủy quân lục chiến Mỹ vào tháng 10 cùng năm, làm chết 241 nhân viên tại đây.

Ông cũng bị nghi chỉ đạo các vụ bắt con tin Mỹ, Đức ở Lebanon trong thập niên 1980. Washington từng treo thưởng 7 triệu USD cho người cung cấp thông tin giúp bắt được Aqil.

Theo Hezbollah, Aqil chịu trách nhiệm huấn luyện các thành viên nhóm vào những năm 1990, sau đó giữ một số vị trí chỉ huy và lên kế hoạch trong thập niên 2000 rồi trở thành lãnh đạo hàng đầu của lực lượng Radwan.

Elijah Magnier, nhà phân tích quân sự tại Bỉ, nhận định gia nhập Hội đồng Jihad và trở thành thủ lĩnh đơn vị Radwan là "vinh dự lớn đối với mọi thành viên Hezbollah".

Mohannad Hage Ali, thành viên cấp cao tại Trung tâm Carnegie Trung Đông, người nghiên cứu sâu rộng về Hezbollah, mô tả Aqil là chỉ huy quân sự "tương đối cổ hủ" và thân cận với Iran. Ông từng được đào tạo trong ba năm tại Iran, tham gia vào tất cả xung đột ở Lebanon và Syria.

Báo Haaretz của Israel đưa tin Aqil đã bị thương trong vụ nổ máy nhắn tin hôm 17/9 và xuất viện sáng 20/9.

Theo Amal Saad, giảng viên về chính trị và quan hệ quốc tế tại Đại học Cardiff ở Wales, Aqil dường như được chỉ định tiếp quản vị trí của Fuad Shukr, tức là người quyền lực thứ hai trong tổ chức.

"Chắc chắn đây là đòn giáng mạnh", Saad nói. Tuy nhiên, ông lưu ý rằng cấu trúc của Hezbollah cho phép nhanh chóng thay thế cả những chỉ huy cấp cao nhất, vì vậy cái chết của Aqil sẽ không ảnh hưởng quá lớn đến hoạt động của nhóm.

"Aqil là một trong những thành viên kỳ cựu nhất Hezbollah, nhưng chưa bao giờ thực sự là gương mặt đại diện cho hoạt động của nhóm. Ông ấy luôn là người đứng thứ hai hoặc thứ ba", Hussain Abdul-Hussain, nhà nghiên cứu tại Quỹ Bảo vệ Dân chủ có trụ sở tại Mỹ, cho hay.

Vũ Hoàng (Theo Washington Post, Al Jazeera, AFP, Reuters)