Cuộc chiến tuyên truyền biên giới liên Triều: Bóng bay rác, loa K-pop và tiền đô

Hàn Quốc hôm 9/6 đã nối lại chương trình phát loa phóng thanh tuyên truyền chống Triều Tiên ở các khu vực biên giới. Động thái được cho là để trả đũa việc Triều Tiên gửi hơn 1.000 quả bóng bay chứa đầy rác và chất thải sang nước này trong vài tuần qua.

Đây là lần đầu tiên trong hơn 6 năm Hàn Quốc khởi động lại hoạt động này, sau khi dừng lại theo Tuyên bố Bàn Môn Điếm được ký kết dưới thời cựu Tổng thống Moon Jae-in năm 2018.

Vài giờ sau khi Hàn Quốc nối lại các chương trình phát thanh, em gái nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un, bà Kim Yo-jong cảnh báo rằng nước này đã tạo ra "khúc dạo đầu cho một tình huống rất nguy hiểm". Bà cho biết Hàn Quốc sẽ đối mặt với "phản ứng mới" từ phía Triều Tiên nếu nước này tiếp tục phát sóng và không ngăn được các nhà hoạt động dân sự rải truyền đơn chống Triều Tiên qua biên giới.

“Tôi nghiêm khắc cảnh báo Seoul ngay lập tức dừng các hoạt động nguy hiểm có thể gây thêm khủng hoảng đối đầu”, bà Kim Yo Jong nói trong một tuyên bố do Thông tấn xã Trung ương Triều Tiên công bố.

Theo AP, loạt động thái trên diễn ra ngay sau khi quân đội Hàn Quốc cho biết họ phát hiện Triều Tiên thả thêm đợt bóng bay mang rác từ tối 8/6. Yonhap đưa tin, tính đến 10h sáng 9/6 giờ địa phương, Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân (JCS) đã phát hiện khoảng 330 quả bóng bay chứa chất thải được Triều Tiên thả, trong đó hơn 80 chiếc trong số đó đã hạ cánh bên trong Hàn Quốc và số còn lại dường như không đến được nước này.

JCS cho biết những quả bóng bay mới chứa rác giấy và nhựa, đồng thời cho biết họ đang chuẩn bị cho kịch bản Triều Tiên thả thêm bóng bay.

Tại cuộc họp khẩn cấp do Giám đốc an ninh quốc gia Chang Ho-jin chủ trì, các quan chức Hàn Quốc đã chỉ trích Bình Nhưỡng vì cố gắng gây ra “lo lắng và gián đoạn” bằng cách gửi bóng bay tới nước này và nhấn mạnh rằng Triều Tiên sẽ “hoàn toàn chịu trách nhiệm” về bất kỳ sự leo thang nào trong tương lai.

Ăn miếng trả miếng

Kể từ ngày 28/5, Triều Tiên đã bắt đầu thả bóng bay nhằm "ăn miếng trả miếng" trước việc các nhà hoạt động Hàn Quốc rải truyền đơn, thẻ nhớ USB chứa nhạc và phim truyền hình nổi tiếng của Hàn Quốc sang nước này. Các nhà phân tích cho biết, Bình Nhưỡng cực kỳ phản đối những tài liệu như vậy và lo ngại chúng có thể làm mất tinh thần quân đội và người dân ở tiền tuyến.

Hàn Quốc trước đây đã sử dụng loa phóng thanh để phát các chương trình phát sóng chống Bình Nhưỡng, các bài hát K-pop và tin tức quốc tế qua biên giới. Theo các quan chức Hàn Quốc, vào năm 2015, khi Hàn Quốc nối lại chương trình phát thanh bằng loa lần đầu tiên sau 11 năm, Triều Tiên đã bắn pháo qua biên giới, khiến Hàn Quốc phải bắn trả. Không có thương vong nào được báo cáo.

Đến hôm 2/6, Triều Tiên tuyên bố sẽ tạm thời đình chỉ việc thả bóng bay sau khi Seoul cảnh báo về các biện pháp đối phó "không thể chịu đựng được", nhưng đe dọa sẽ gửi "số lượng giấy vệ sinh và rác rưởi gấp trăm lần" để đáp trả bất kỳ hành động rải truyền đơn nào nữa từ Hàn Quốc.

Sau loạt bóng bay đầu tiên của Triều Tiên từ cuối tháng trước đến đầu tháng này, Hàn Quốc cũng đình chỉ Tuyên bố Bàn Môn Điếm, tiếp tục chiến dịch tuyên truyền và có thể tái khởi động các cuộc tập trận quân sự bắn đạn thật ở khu vực biên giới.

Bộ trưởng Quốc phòng Hàn Quốc Shin Won-sik trong cuộc họp với các lãnh đạo quân sự cấp cao đã kêu gọi chuẩn bị kỹ lưỡng trước khả năng Triều Tiên đáp trả chương trình phát thanh bằng hành động quân sự trực tiếp.

Quân đội Hàn Quốc đã huy động các đơn vị phản ứng nhanh về hóa học và rà phá bom mìn để thu hồi bóng bay và vật liệu của Triều Tiên, đồng thời cảnh báo người dân cẩn thận với các vật thể rơi xuống và không chạm vào những quả bóng bay được tìm thấy trên mặt đất mà hãy báo cáo cho cảnh sát hoặc cơ quan quân sự.

Trong 2 đợt thả bóng bay trước đó của Triều Tiên, nhà chức trách Hàn Quốc đã phát hiện khoảng 1.000 quả bóng bay được buộc vào túi nhựa vinyl chứa chất thải, tàn thuốc lá, vải vụn, pin thải và giấy vụn. Một số bị nổ tung và rải rác trên đường, khu dân cư, trường học. Không có vật liệu cực kỳ nguy hiểm nào được tìm thấy và không có thiệt hại lớn nào được báo cáo.

Về phía Triều Tiên, bà Kim Yo-jong cho biết ban đầu họ dự định dừng thả bóng bay hôm 9/6 nhưng quyết định thả thêm vì Hàn Quốc đã khởi động lại chương trình phát thanh bằng loa. Trong lần thả bóng bay gần nhất hôm 8-9/6, Triều Tiên đã dùng 1.400 quả bóng bay và 7,5 tấn rác, bà Kim cho hay.

Theo AP, một nhóm dân sự Hàn Quốc do người đào tẩu Triều Tiên Park Sang-hak dẫn đầu cho biết họ đã thả 10 quả bóng bay hôm 6/6 mang theo 200.000 truyền đơn chống Bình Nhưỡng, USB có các bài hát K-pop và phim truyền hình K-drama, cùng tờ 1 USD. Truyền thông Hàn Quốc đưa tin một nhóm hoạt động khác cũng đã thả bóng bay với 200.000 truyền đơn hướng tới Triều Tiên vào 7/6.

Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un trong những năm gần đây tiến hành một chiến dịch mạnh mẽ nhằm loại bỏ ảnh hưởng văn hóa và ngôn ngữ của Hàn Quốc. Vào tháng 1, ông Kim tuyên bố Bình Nhưỡng sẽ từ bỏ mục tiêu lâu dài là thống nhất hòa bình với Seoul và kêu gọi viết lại hiến pháp để biến Hàn Quốc thành kẻ thù vĩnh viễn.

Theo trang DailyNK, vào năm 2020, Triều Tiên đã đưa ra “Luật bài trừ tư tưởng, văn hóa phản động” mới. Luật này đưa ra các hình phạt cụ thể đối với cả người xem và người phân phối truyền thông nước ngoài tại Triều Tiên. Đồng thời, ông Kim cũng công khai lên án K-oop là “căn bệnh ung thư ác tính” đang xâm chiếm xã hội Triều Tiên.

Trọng tâm dài hạn của ông Kim là buộc Washington chấp nhận ý tưởng coi Triều Tiên là một cường quốc hạt nhân. Ông có thể sẽ làm gia tăng căng thẳng trong năm bầu cử ở Mỹ nhằm chiếm lợi thế trong cuộc đàm phán cuối cùng với bất kỳ ai giành chiến thắng vào tháng 11, theo Park Won-gon, giáo sư tại Đại học Ewha ở Seoul.

AP dẫn lời Ankit Panda, chuyên gia của Quỹ Hòa bình Quốc tế Carnegie, cho biết: “Không thể loại trừ nguy cơ xảy ra xung đột liên Triều, nhưng Triều Tiên có thể chọn thử thách Hàn Quốc dưới ngưỡng xung đột toàn diện. Những sự kiện chính trị quan trọng ở cả Hàn Quốc (bầu cử Quốc hội tháng 4 vừa rồi) và Mỹ (bầu cử Tổng thống tháng 11) cũng là lý do ông Kim chọn cách tiếp cận như vậy".