Công ty Tây Hồ 'bán chui' 118 lô đất bằng một nửa giá thị trường

118 lô đất tại khu đô thị mới Quế Võ giá 333 tỷ đồng song bị Chủ tịch công ty Tây Hồ và cấp dưới "bán buôn" với giá 148 tỷ, gây thiệt hại hơn 184 tỷ đồng.

Ngày 11/8, sau 4 ngày xét xử, TAND tỉnh Bắc Ninh tuyên phạt ông Đặng Quang Tuấn (cựu chủ tịch HĐQT công ty CP Đầu tư phát triển nhà và xây dựng Tây Hồ) án 9 năm tù về tội Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí.

Cùng tội danh, 4 cựu thuộc cấp của ông Tuấn gồm: Tân Tú Hải (cựu tổng giám đốc) 9 năm tù; Phan Việt Anh (cựu phó tổng giám đốc) 5 năm tù, Chu Thị Ngọc Ngà (cựu trưởng ban kiểm soát) 13 năm tù và Nguyễn Tấn Hoàng (cựu trưởng phòng kinh doanh) 4 năm tù.

5 bị cáo phải liên đới bồi thường hơn 184 tỷ đồng, Trong đó, bà Ngà, ông Tuấn, Hải và ông Việt Anh mỗi người 45 tỷ đồng.

Ông Đặng Quang Tuấn (đứng giữa) và các cựu cán bộ công ty tại tòa. Ảnh: Danh Lam

Cáo trạng xác định, Tổng Công ty Xây dựng Hà Nội là đơn vị nắm giữ 50,09% vốn điều lệ tại Công ty Tây Hồ. Tháng 6/2004, UBND tỉnh Bắc Ninh thu hồi 581.000 m2 đất tại huyện Quế Võ để xây dựng hạ tầng kỹ thuật Khu đô thị mới Quế Võ. Trong số này, năm 2015, Công ty Tây Hồ được giao hơn 180.000 m2.

Tháng 11/2016, tỉnh Bắc Ninh cấp 118 Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại dự án cho Công ty Tây Hồ (trong đó 75 lô đất không phải xây dựng nhà thô, 43 lô đất phải xây dựng nhà thô).

Tháng 8/2017, Công ty Tây Hồ đề nghị Sở Tài nguyên môi trường tỉnh Bắc Ninh xác nhận đủ điều kiện chuyển nhượng với 118 lô đất đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Sở Tài nguyên Môi trường tỉnh Bắc Ninh sau đó thông báo Công ty Tây Hồ đủ điều kiện được phép chuyển nhượng với 75 lô đất không phải xây dựng nhà thô. Riêng 43 lô đất còn lại chỉ được phép chuyển nhượng khi có nhà xây thô.

Tháng 5/2017, khi cần vốn để làm dự án, trả nợ Tổng công ty xây dựng Hà Nội và trả nợ ngân hàng, các thành viên Hội đồng quản trị gồm ông Tuấn, Hài, Việt Anh và bà Ngà thống nhất chủ trương sẽ tìm cách "bán buôn" toàn bộ 118 lô đất khi chưa đủ điều kiện chuyển nhượng.

Theo cáo buộc, họ thuê luật sư tư vấn xây dựng hợp đồng hợp thức hóa việc bán đất trái phép. Theo đó, người mua buôn đất sẽ nộp khoản tiền "hỗ trợ tài chính" vào Tây Hồ. Sau đó căn cứ giá HĐQT phê duyệt, hai bên sẽ thanh lý hợp đồng bằng cách đổi trừ các lô đất cho người mua buôn đất.

Công ty Tây Hồ giao Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người mua buôn. Sau khi được nhận Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, người mua buôn sẽ bán cho khách hàng thứ cấp, đến khi đủ điều kiện chuyển nhượng thì Công ty Tây Hồ sẽ ký hợp đồng chuyển nhượng, xuất hóa đơn cho khách hàng mua lại đất của người mua buôn, đồng thời hợp thức hóa việc mua bán bằng chứng từ thu, chi.

Bà Ngà và ông Tuấn móc nối người quen để mua rồi bán cho công ty "sân sau" của bà Ngà, thỏa thuận 5,2 triệu đồng/m2 đất biệt thự và 6,5 triệu đồng/m2 đất liền kề; phương thức mua bán sẽ thực hiện theo nội dung luật sư tư vấn.

VKS cáo buộc các bị cáo thống nhất phê duyệt giá thấp hơn giá thu thực tế bán cho khách để lấy một khoản tiền chia nhau và chi phí cho các khoản chi không có chứng từ, không hạch toán được.

Nhà chức trách xác định, tổng giá trị quyền sử dụng đất của 118 lô đất là 333 tỷ đồng song Công ty Tây Hồ bán giá 148 tỷ đồng. Do đó, các bị cáo gây thiệt hại 184 tỷ đồng.

Tổng số tiền nhóm bị cáo hưởng lợi chênh lệch từ việc bán 118 lô đất là 24 tỷ đồng. Toàn bộ số tiền do bà Ngà quản lý, không hạch toán vào sổ sách kế toán của công ty. Trong đó, ông Tuấn và Hải mỗi người hưởng 2 tỷ đồng; Việt Anh 1,5 tỷ đồng, Ngà một tỷ đồng.

Bị cáo Chu Thị Ngọc Ngà tại tòa. Ảnh: Danh Lam

Tại tòa, bà Ngà cho rằng việc công ty bán 118 lô đất là đúng luật, phù hợp tình trạng công ty khi đó "đang ở bờ vực phá sản, hoàn toàn không còn vốn để sản xuất kinh doanh, duy trì sự tồn tại". Theo nữ bị cáo, đây là dự án duy nhất công ty đang đầu tư và thiếu trầm trọng tất cả điều kiện để triển khai tiếp nên khả năng bị thu hồi dự án rất là cao.

"HĐQT công ty có ý chí tuân thủ pháp luật rất cao nên mới thuê công ty luật tư vấn. Việc này là hoạt động bình thường của doanh nghiệp, không có động cơ", bà khai và cho hay "không biết" việc bán giá chênh lệch, không thừa nhận sai phạm.

Trong khi đó, các bị cáo còn lại nhận tội, xin được giảm nhẹ, xin được nộp lại số tiền hưởng lợi bất chính.

Viện kiểm sát đánh giá, các bị cáo cố ý phạm tội, "có sự câu kết chặt chẽ", gây thiệt hại nghiêm trọng gây ra cho các cổ đông, trong đó có Tổng Công ty Xây dựng Hà Nội, đơn vị có tới hơn 98% vốn Nhà nước.

Thanh Lam