Công nhân chỉ đi làm 2-3 ngày/tuần

Anh Nguyễn Hữu Hậu tại căn phòng trọ ở thôn Hậu Dưỡng, gần Khu công nghiệp Thăng Long. Ảnh: Phương Hạnh

Theo thống kê của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, tính đến ngày 7.12.2022, cả nước đã có khoảng 500.000 người lao động bị ảnh hưởng việc làm, trong đó có 42.000 lao động bị mất việc. Viện trưởng Viện Công nhân và Công đoàn (Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam) Vũ Minh Tiến nhận định, các tháng cuối năm 2022, nhiều doanh nghiệp rơi vào tình trạng không có đơn hàng, giảm đơn hàng, tình hình kinh doanh bị giảm sút nghiêm trọng dẫn đến không có lợi nhuận, rất khó để duy trì việc làm. Ông Đào Quang Vinh - nguyên Viện trưởng Viện Khoa học Lao động và Xã hội - cũng dự báo tình trạng đứt gãy thị trường lao động có thể kéo dài tiếp đến quý I, quý II năm 2023 do tình hình sản xuất của doanh nghiệp có thể vẫn gặp nhiều khó khăn.

Chưa bao giờ ít việc như bây giờ

Anh Nguyễn Hữu Hậu (sinh năm 1979) - có hơn 20 năm làm công nhân cho công trình xây lắp ở Bắc Ninh. Làm công nhân lâu năm là vậy, anh Hậu cho biết, chưa bao giờ xảy ra tình hình ít việc như thời điểm này. Từ đầu năm 2023, tình trạng ít việc xảy ra thường xuyên hơn, một tuần chỉ đi làm cầm chừng 2-3 ngày.

Anh Hậu cho hay, công ty dự đoán tình hình công việc từ giờ đến cuối năm không mấy khả quan. Như anh Hậu là công nhân lâu năm nên tiền lương cơ bản cao, thu nhập 10,5 triệu đồng/tháng, còn với công nhân mới, không được đi làm thường xuyên nên lương chỉ 4-5 triệu đồng/tháng.

Anh Hậu thuê trọ ở gần Khu công nghiệp Thăng Long (Đông Anh, Hà Nội) cùng con trai học đại học. Hai bố con sống ngăn nắp, gọn gàng, trong phòng chỉ có chiếc tivi đã hỏng từ lâu, có bàn học, chiếc giường và tủ quần áo. Thời buổi khó khăn, thu nhập sụt giảm, cậu con trai cả phải vừa học vừa làm để phụ giúp bố mẹ. “Hiện tại, hai bố con phải “liệu cơm gắp mắm”, làm sao để cuộc sống tạm ổn, không có chuyện dư dả tiền bạc” - anh Hậu nói.

Nam công nhân còn vợ và 2 con gái ở quê nhà Nghệ An. Xa quê lâu năm, anh Hậu cũng muốn về quê để đoàn tụ với vợ con nhưng vì cuộc sống mưu sinh, có con ăn học ở Hà Nội nên anh phải nán lại bươn chải.

Nhiều công nhân chưa quay lại làm việc

Sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán 2023, dãy trọ tại thôn Hậu Dưỡng, xã Kim Chung, huyện Đông Anh, Hà Nội, của gia đình chị Đoàn Thị Xuân (sinh năm 1991, quê Thanh Hóa) chỉ có 5 phòng đã có công nhân quay trở lại bắt đầu công việc.

Theo chị Xuân, nhiều công nhân của một số công ty trong Khu công nghiệp Thăng Long vẫn bị cho nghỉ việc, hưởng 70% lương cơ bản. Đó là lý do nhiều người vẫn ở quê, chưa quay trở lại khu công nghiệp; cũng có trường hợp đã quay trở lại nhưng bị giãn việc chỉ đi làm 2-3 ngày/tuần.

Vài năm gần đây, công việc bấp bênh, chị Xuân cũng phải chật vật để xoay sở với các khoản chi tiêu trong gia đình.

Trước đó, chị từng làm công nhân tại Khu công nghiệp Lễ Môn (Quảng Hưng, Thanh Hóa). Sau hơn 1 năm làm việc, chị chuyển ra Hà Nội tìm việc tại khu công nghiệp này, tính đến nay đã được 6 năm.

“Tôi lấy chồng có nhà ở đây nên đỡ được khoản tiền thuê trọ. Thu nhập của tôi khoảng 8 triệu đồng/tháng đã bao gồm phụ cấp thì không giải quyết được vấn đề gì. Thời buổi trượt giá, số tiền như vậy thì vẫn phải chi tiêu tằn tiện” - chị Xuân than thở.

Lương cơ bản của chị Xuân chỉ hơn 5 triệu đồng/tháng, trợ cấp chuyên cần là 200.000 đồng/tháng. Nếu đi làm liên tiếp 3 tháng không xin nghỉ thì được nhận thêm 200.000 đồng chuyên cần theo quý. “Không có chuyện 3 tháng liên tục không nghỉ ngày nào vì ai cũng có cuộc sống riêng. Vì vậy, bên cạnh tiền lương, tất cả các khoản phụ cấp của tôi khoảng 450.000 đồng/tháng” - chị Xuân cho hay.

Nói về mong muốn lớn nhất trong năm nay, chị Xuân hy vọng công ty có công việc đều. “Những người chỉ muốn làm công ăn lương, không muốn thay đổi công việc thì tất nhiên đều mong muốn được tăng lương để đời sống được cải thiện” - chị Xuân nói.