Con tàu ma dài 132 mét nằm suốt 4 tháng ở biển Cù Lao Chàm

Dù không chở hàng hóa, không có người, nhưng suốt hơn 4 tháng qua con tàu ma trôi dạt từ đại dương vào đảo Cù Lao Chàm vẫn yên vị. Sự cố tràn dầu đã được loại bỏ, nhưng việc kéo tàu ra khỏi vùng nhạy cảm là việc không dễ dàng.

Tàu King Rich bị rách mũi lúc dạt vào Cù Lao Chàm - Ảnh: H.C.H.

Ngày 4-4, tàu hàng King Rich, "con tàu ma" xuất hiện bí ẩn ở vùng biển Cù Lao Chàm vào cuối năm 2023, vẫn đang được bảo vệ nghiêm ngặt.

"Con tàu ma" dạt vào Cù Lao Chàm

Sự xuất hiện và quá trình xử lý môi trường, các thủ tục pháp lý liên quan đến tàu King Rich tới nay vẫn là mối quan tâm của nhiều người.

Sự việc bắt đầu từ lúc 16h ngày 1-12-2023, khi Đồn biên phòng Cù Lao Chàm phát hiện vật thể lạ, sau đó xác định là xác tàu King Rích trôi từ ngoài biển vào và mắc kẹt tại ghành đá quanh đảo.

Qua khảo sát ban đầu, con tàu này mang quốc tịch Siera Leone. Tên đăng ký sở hữu tàu thuộc Công ty Kin Dom, Đài Loan. Tàu có tải trọng 14.000 tấn, dài 132m, rộng 21m. Đây là tàu chuyên chở hóa chất. Tại thời điểm dạt vào Cù Lao Chàm, tàu King Rich không có hàng hóa.

Hải trình dạt trên biển tới đảo Cù Lao Chàm của tàu King Rich - Ảnh: H.C.H.

Cù Lao Chàm là khu dự trữ sinh quyển thế giới, trung tâm du lịch biển đảo và nằm cách không xa phố cổ Hội An. Do vậy tính mong manh về môi trường là rất lớn.

Khi tiếp cận con tàu, hiện trường cho thấy tàu đã hư hại rất nặng với những lỗ thủng quanh thân. Có những đoạn vỏ áo tàu rách dài trên 2m, mũi tàu biến dạng và toác vỏ.

Khi nằm lại ở biển Cù Lao Chàm, tàu bị chìm đáy xuống bãi cát, 1/3 phần đuôi chìm sâu hơn 1m dưới lớp đáy. Do vậy, việc lai dắt, kéo tàu ra khỏi vị trí mắc cạn là không thể.

Gian nan xử lý môi trường trên tàu ma

Ông Hoàng Cộng Hòa - trưởng đại diện Trung tâm Ứng phó sự cố môi trường Việt Nam, khu vực miền Trung - cho biết việc ngăn chặn sự cố môi trường, đưa tàu ra khỏi vùng biển Cù Lao Chàm được Bộ Quốc phòng, lãnh đạo tỉnh Quảng Nam đặt ưu tiên hàng đầu.

Lực lượng chức năng tiếp cận quanh tàu để quây phao ngăn tràn dầu - Ảnh: H.C.H.

Phao quây được khẩn cấp đưa đến quây quanh tàu King Rich, các phương án chống thấm dầu ở bờ, thấm mặt nước... với nhân lực và khối lượng vật tư lớn được đưa ra. Người nhái lặn xuống đáy và vào khoang dầu để kiểm tra, đánh giá chính xác tình trạng hư hại tàu.

Gần như 24/24 giờ từ lúc tàu dạt vào, lực lượng xử lý môi trường, Bộ đội biên phòng Quảng Nam, Khu bảo tồn biển Cù Lao Chàm ứng trực quanh tàu để ngăn mọi sự cố môi trường.

Đặc biệt, khi tiếp cận khoang chứa, lực lượng chuyên trách phát hiện các khoang này đều bị dầu tràn vào. Ở buồng máy dầu kèm nước cũng đang tràn vào ngập kín.

Tỉnh Quảng Nam thông qua nhiều kênh để liên lạc nhằm tìm đơn vị nhận trách nhiệm xử lý sự cố môi trường. Tình thế cấp bách được tỉnh Quảng Nam đứng ra ký hợp đồng với Trung tâm Ứng phó sự cố môi trường Việt Nam, khu vực miền Trung ứng phó ban đầu.

Phải tới giữa tháng 12-2023, Công ty TNHH TĐQ Việt Nam mới liên hệ để nhận trách nhiệm xử lý sự cố tràn dầu tàu King Rich (Công ty Kin Dom chuyển giao quyền sở hữu tàu King Rich cho đối tác Việt Nam). Lúc này mọi việc đã thuận lợi hơn.

Tàu King Rich vẫn đang nằm ở quanh đảo Cù Lao Chàm và sẽ được kéo ra trong ít ngày tới - Ảnh: H.C.H.

Sau khi thống nhất các phương án, các đơn vị cho sửa chữa lớp áo tàu King Rich, tiến hành hút toàn bộ dầu ra khỏi khoang máy. Việc này mất rất nhiều thời gian, tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ.

Hàng tháng trời người của Trung tâm Ứng phó sự cố môi trường Việt Nam, khu vực miền Trung phải mặc đồ bảo hộ, dầm mình trong khoang chứa dầu, hóa chất để đưa dầu ra bên ngoài.

Trong khi đó, lực lượng xử lý tràn dầu trên mặt biển cũng liên tục phải quây phao, hút gom toàn bộ dầu chảy ra ngăn sự cố môi trường.

Phải tới tháng 2-2024, sau khi tạm sửa chữa xong, xử lý hết nguy cơ tràn dầu thì một đơn vị giám định độc lập tới hiện trường và kết luận tàu King Rich không còn nguy cơ ô nhiễm.

Tới ngày 5-2 vừa qua, Bộ chỉ huy Bộ đội biên phòng Quảng Nam chính thức có văn bản thông báo tàu King Rich đủ điều kiện an toàn để bắt đầu giai đoạn lai dắt ra khỏi Cù Lao Chàm.

Hiện con tàu này đã sẵn sàng kéo ra, thời điểm kéo sẽ được tiến hành trong ít ngày tới.