Chưa thể kết thúc vụ 15 năm tranh chấp một bức tường

Không đồng ý với phán quyết này, ông Sơn kháng cáo toàn bộ bản án, yêu cầu TAND TP HCM xử phúc thẩm tuyên hủy bản án sơ thẩm.

Tháng 4/2019, TAND TP HCM xử phúc thẩm lần hai đã chấp nhận một phần kháng cáo của nguyên đơn, tuyên hủy bản án sơ thẩm của TAND quận 12 do có nhiều sai sót, và không xác định ranh giới giữa hai nhà. Bản đồ hiện trạng do Trung tâm đo đạc bản đồ Sở Tài nguyên và Môi trường lập năm 2014 thể hiện nhà ông Sơn có phần nằm ngoài ranh theo giấy chứng nhận đã cấp. Tòa sơ thẩm không căn cứ vào ranh đất theo giấy chứng nhận quyền sử dụng cấp cho nguyên đơn để làm rõ các các vị trí xây dựng nằm ngoài ranh mà lại căn cứ vào kết quả kiểm định công trình của Công ty cổ phần kiểm định Xây dựng Sài Gòn (không có chức năng đo đạc địa chính) là "không có cơ sở pháp luật".

Tòa án cấp sơ thẩm chỉ tuyên buộc vợ chồng ông Sơn tháo dỡ công trình xây dựng lấn không gian nhà bị đơn mà không xác định cụ thể vị trí, diện tích nào của công trình lấn. Ngoài ra, tòa sơ thẩm còn có nhiều vi phạm tố tụng nghiêm trọng như: chấp nhận yêu cầu phản tố của bị đơn, nhưng bị đơn chưa nộp đơn phản tố theo quy định; tòa cũng áp dụng sai căn cứ tính án phí cho đương sự.

Quá trình TAND quận 12 thụ lý giải quyết lại vụ án, năm 2022 ông Sơn rút đơn khởi kiện. Tòa sau đó ra quyết định đình chỉ giải quyết yêu cầu của ông Sơn. Lúc này vai trò tố tụng của các đương sự thay đổi, bà Phan và con trai trở thành nguyên đơn, còn ông Sơn là bị đơn.

Phía bà Phan giữ nguyên yêu cầu, buộc gia đình ông Sơn tháo dỡ công trình lấn không gian. Bà đề nghị tòa sử dụng kết quả thẩm định công trình của Công ty Cổ phần kiểm định Xây dựng Sài Gòn và bản vẽ hiện trạng của Trung tâm đo đạc bản đồ của Sở Tài nguyên và Môi trường lập để làm cơ sở giải quyết vụ án.

Quá trình giải quyết vụ án ông Sơn xin vắng mặt. Người bảo vệ quyền lợi ích của ông đề nghị tòa xử theo quy định của pháp luật.

Năm 2023, TAND quận 12 xử sơ thẩm lần 3, tuyên bác yêu cầu khởi kiện của bà Phan và con trai (trái ngược với phán quyết của bản án sơ thẩm lần 2) do họ không cung cấp được các chứng cứ chứng minh ông Sơn lấn chiếm không gian. Tòa đã nhiều lần yêu cầu và hướng dẫn phía bà Phan liên hệ với trung tâm đo đạc để xác định vị trí phần đất đang bị lấn chiếm nhưng nguyên đơn không thực hiện.

Bà Phan cho rằng việc này không cần thiết, đề nghị tòa căn cứ vào bản đồ hiện trạng căn nhà của ông Sơn nhưng tài liệu này không phải là bản đồ xác định ranh đất. Hơn nữa, bản đồ này được đo đạc trước thời điểm nhà nguyên đơn được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng (2019) nên không có giá trị chứng cứ.

Không đồng ý với phán quyết này, phía nguyên đơn kháng cáo toàn bộ bản án.

Trước phiên phúc thẩm, phía nguyên đơn đã thuê một công ty xây dựng khảo sát và kiểm định hiện trạng. Kết quả là, nhà ông Sơn xây dựng có nhiều vị trí lấn chiếm không gian nhà bà Phan từ 0,5 cm đến 2 cm.

Trình bày tại tòa lần này, con trai bà Phan cho rằng diện tích bị lấn chiếm theo số liệu đo vẽ nói trên là "rất lớn", gây thiệt hại cho gia đình họ nên yêu cầu phía gia đình ông Sơn phải bồi thường một tỷ đồng.

Phía bị đơn không đồng ý với yêu cầu của bà Phan và con trai, đề nghị tòa giữ nguyên bản án sơ thẩm.

Phát biểu quan điểm giải quyết vụ án, đại diện VKS đề nghị huỷ án sơ thẩm, xác định lại ranh đất, từ đó mới có căn cứ xác định có lấn chiếm không gian hay không, để giải quyết vụ án triệt để.

Hải Duyên

* Tên các đương sự đã thay đổi