Chính quyền cấp tỉnh có được quy định điều kiện tách thửa đất?

Ông Phạm Minh Trung - giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Gia Lai, cho hay Nghị định 148/2020 Chính phủ quy định UBND cấp tỉnh quy định cụ thể điều kiện tách thửa, điều kiện hợp thửa.

Luật Đất đai 2024 sẽ giải quyết nhiều tồn tại về đất đai thời gian qua - Ảnh minh họa: TẤN LỰC

Ngày 11-3, làm việc tại tỉnh Gia Lai về công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực tài nguyên - môi trường, bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Đặng Quốc Khánh, cho hay Luật Đất đai 2024 được xây dựng với những điều khoản rất cụ thể, khi có hiệu lực là thi hành được ngay, không phải chờ thông tư, nghị định hướng dẫn.

Cấp sổ đỏ cho đất không tranh chấp

Theo bộ trưởng Khánh, một vấn đề rất được người dân mong chờ khi Luật Đất đai 2024 có hiệu lực là việc giải quyết cấp giấy chứng nhận cho những trường hợp tồn đọng về đất đai từ ngày 1-7-2014 trở về trước.

Ông Đặng Quốc Khánh - bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường - Ảnh: TẤN LỰC

Theo đó, đối với đất đai không tranh chấp, không vi phạm pháp luật, được người dân sử dụng ổn định sẽ xác định nghĩa vụ tài chính và cấp sổ đỏ. Do đó, bộ trưởng Khánh đề nghị khi luật có hiệu lực thi hành các địa phương cần làm ngay việc này.

Một điểm mới khác trong luật này là việc thực hiện đền bù, hỗ trợ tái định cư cho người dân khi thu hồi đất. Theo đó, luật quy định khu tái định cư phải có cuộc sống bằng và tốt hơn cuộc sống cũ. Khi tái định cư chú trọng điều tra xã hội để nắm được tình hình sinh kế người dân, tính tới sinh kế các hộ khi tổ chức tái định cư.

Cùng với đó, chính sách đất đai mới sẽ rà soát lại đất đai của các nông - lâm trường, xử lý các tường hợp tranh chấp, chồng lấn. Đồng thời, rà soát lại đất nông nghiệp - lâm nghiệp, thực hiện thu hồi đất không hiệu quả để tạo điều kiện cấp đất lại lần 2 cho đồng bào dân tộc thiểu số.

Chính quyền cấp tỉnh có được quy định điều kiện tách thửa đất?

Làm việc với đoàn công tác, ông Phạm Minh Trung - giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Gia Lai, cho hay Nghị định 148/2020 Chính phủ quy định UBND cấp tỉnh quy định cụ thể điều kiện tách thửa, điều kiện hợp thửa theo từng loại đất và diện tích tối thiểu được tách thửa đối với từng loại đất.

Căn cứ quy định này, sở đã xây dựng văn bản quy phạm pháp luật trình UBND tỉnh ban hành. Tuy nhiên, Bộ Tư pháp có ý kiến cho rằng việc cấp tỉnh quy định về các nội dung này là vi phạm hành vi bị nghiêm cấm theo Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Ông Đào Trung Chính - cục trưởng Cục Quy hoạch phát triển đất (Bộ Tài nguyên và Môi trường) - Ảnh: TẤN LỰC

Do đó, hiện tỉnh này chưa ban hành được quyết định quy định cụ thể điều kiện tách thửa, điều kiện hợp thửa theo từng loại đất và diện tích tối thiểu được tách thửa đối với từng loại đất.

Từ đó, tỉnh Gia Lai đã báo cáo Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường các khó khăn, vướng mắt trong việc xây dựng quyết định và kiến nghị cho phép tạm dựng xây dựng quyết định này cho đến khi Luật Đất đai sửa đổi có liệu lực thi hành.

Do đó, cơ quan chức năng tỉnh Gia Lai đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường có hướng dẫn để tỉnh có cơ sở triển khai thực hiện.

Giải đáp vấn đề này, ông Đào Trung Chính - cục trưởng Cục Quy hoạch phát triển đất (Bộ Tài nguyên và Môi trường), cho hay về quy định diện tích tối thiểu khi tách thửa, Luật đất đai 2013 quy định kỹ về đất ở, các địa phương có căn cứ ban hành ngay. Nhưng đối với các loại đất khác Luật không có quy định rõ nên vừa qua Bộ Tư pháp đã "tuýt còi" một số địa phương khi xây dựng điều kiện diện tích các loại đất khi tách thửa.

Sau khi Bộ Tài nguyên và Môi trường đi thanh tra, kiểm tra một số địa phương thì phát hiện nhiều địa phương hình thành các khu dân cư tự phát trên đất nông nghiệp do tách thửa đất nông nghiệp.

Theo ông Đào Trung Chính, Luật Đất đai 2024 đã quy định rất cụ thể về căn cứ pháp lý để các địa phương ra quy định về nội dung này.