Chiến thuật 'tạt sườn, cắt hậu cần' giúp Nga dồn ép Ukraine ở Kursk

Lực lượng Nga gần đây liên tục đánh tạt sườn, nhằm vào tuyến hậu cần của Ukraine ở tỉnh Kursk để cô lập các đơn vị đối phương.

Bộ Quốc phòng Nga hôm 28/2 thông báo cánh quân Bắc đã giành được làng Novaya Sorochina ở tỉnh Kursk, đồng thời đánh bại các đơn vị thuộc nhiều lữ đoàn cơ giới, bộ binh và xung kích đường không của quân đội Ukraine trong khu vực.

Hãng tin RIA Novosti cùng ngày nói rằng lực lượng Nga đã đánh bật đối phương và tái kiểm soát 8 ngôi làng ở tỉnh Kursk trong vòng một tuần qua.

"Quân đội Nga duy trì thế tiến công ở tỉnh Kursk trong vài tháng qua. Dù chỉ tiến chậm trong mùa đông 2024 và đầu năm 2025, họ dường như rất quyết tâm", Emil Kastehelmi, nhà phân tích quân sự thuộc nhóm thu thập thông tin tình báo nguồn mở Black Bird Group có trụ sở tại Phần Lan, nhận định.

Lãnh thổ Ukraine kiểm soát ở tỉnh Kursk. Đồ họa: Al Jazeera

Tư lệnh quân đội Ukraine Oleksandr Syrsky hôm 13/2 tuyên bố nước này "đang có vùng đệm an ninh rộng khoảng 500 km2 trên lãnh thổ Nga". Điều đó đồng nghĩa diện tích Ukraine kiểm soát ở tỉnh Kursk đã giảm đáng kể, chỉ còn tương đương 38% so với giai đoạn đầu chiến dịch hồi tháng 8/2024.

Quân đội Ukraine hiện còn kiểm soát hàng chục khu định cư xung quanh thị trấn Sudzha gần biên giới. Kiev từng phát động một số đợt phản công lớn để phá vây và giảm áp lực cho các đơn vị ở Kursk trong nhiều tháng qua, nhưng không thành công.

Giới quan sát nhận định quân đội Nga gần đây thay đổi chiến thuật, tập trung tấn công tạt sườn thay vì hướng đến các cứ điểm chủ chốt của đối phương, nhằm cắt đứt tuyến đường hậu cần duy nhất nối các đơn vị Ukraine ở Kursk với hậu phương tại tỉnh Sumy bên kia biên giới.

Ruslan Mykula, người đồng sáng lập của nhóm phân tích tin tình báo DeepState có liên hệ với Bộ Quốc phòng Ukraine, nói rằng Moskva thường xuyên phát động các cuộc xung kích bằng tăng thiết giáp nhằm vào sườn trái khu vực Kiev kiểm soát tại Kursk.

Ông Mykula nhận định hoạt động này còn dữ dội hơn những cuộc tấn công gần thành trì Pokrovsk tại tỉnh Donetsk, một trong những mặt trận ác liệt nhất hiện nay.

Pháo phản lực Tornado-G Nga khai hỏa về phía lực lượng Ukraine hôm 25/1. Ảnh: RIA Novosti

"Các đợt xung kích cơ giới, trong đó xe tăng và thiết giáp được dùng để nhanh chóng xuyên thủng phòng tuyến và mở đường cho bộ binh tràn vào chiếm lĩnh trận địa, đã giúp Nga tái kiểm soát làng Sverdlikovo ở phía tây bắc thị trấn chiến lược Sudzha hồi tuần trước", Mykula nói.

Chuyên gia Kastehelmi đánh giá kết quả này giúp lực lượng Nga "đến rất gần" tuyến hậu cần quan trọng của Ukraine ở tỉnh Kursk.

"Họ chỉ còn cách tuyến tiếp tế chính tới thị trấn Sudzha, nơi vốn nằm trong tầm tấn công của thiết bị bay không người lái (drone), khoảng 8 km", Kastehelmi nói, nhưng khẳng định lực lượng Nga sẽ khó cắt đứt hoàn toàn tuyến hậu cần này trong thời gian ngắn sắp tới.

Lính pháo binh Ukraine có biệt danh "Spys", người chiến đấu gần thị trấn Sudzha từ tháng 8/2024, thừa nhận hoạt động tiếp tế đã trở nên khó khăn hơn trong hai tuần gần đây. "Hậu cần đã bị tê liệt. Thiệt hại lớn nhất về khí tài xảy ra ở tuyến đường nối giữa tỉnh Sumy và vị trí của lực lượng Ukraine tại tỉnh Kursk. Chúng tôi đang bắt đầu phải phân chia khẩu phần", Spys tiết lộ.

Binh sĩ Ukraine nói rằng quân đội Nga đã triển khai một đơn vị vận hành drone tinh nhuệ để "kiểm soát 24/7" với tuyến tiếp tế và tiến hành các cuộc tập kích sâu vào hậu phương. "Để tiếp tục sử dụng tuyến đường này, chúng tôi phải chọn lúc đối phương không thể triển khai drone vì thời tiết xấu, như khi có tuyết hoặc sương mù dày đặc", Spys nói.

Bộ Quốc phòng Nga và quân đội Ukraine chưa bình luận về thông tin.

Lữ đoàn Hải quân đánh bộ Cận vệ số 810 Nga hôm 19/2 còn vượt qua biên giới và tiến đánh tỉnh Sumy của Ukraine. Đây là cuộc tấn công trên bộ đầu tiên của quân đội Nga vào tỉnh Sumy kể từ khi rút khỏi vùng này hồi tháng 4/2022, được cho nhằm cắt tuyến tiếp tế cho lực lượng Ukraine ở Kursk ngay từ trên lãnh thổ đối phương.

Giới chức Ukraine thừa nhận lực lượng Nga đã tìm cách tiến vào tỉnh Sumy. Phát ngôn viên quân đội Ukraine Dmytro Lykhoviy nói rằng một nhóm trinh sát - phá hoại Nga đã xâm nhập từ làng Nikolayevo-Daryino ở tỉnh Kursk, nhấn mạnh đây không phải chiến dịch quy mô lớn và đã bị chặn đứng.

Lính đặc nhiệm Akhmat của Nga tại tỉnh Kursk hôm 9/2. Ảnh: RIA Novosti

Chiến thuật "tạt sườn, chặn hậu cần" không chỉ được Nga áp dụng ở mặt trận Kursk.

Giorgi Revishvili, nhà phân tích chính trị tại Ukraine, nhận định đà tiến của quân đội Nga tại mặt trận Pokrovsk đã chậm lại trong hai tháng qua do họ không vội tấn công trực diện vào thành phố, mà đang vòng qua hai sườn để lập gọng kìm và cắt đứt tuyến tiếp tế của Ukraine.

"Mục tiêu chính của Nga là kiểm soát hoàn toàn các tuyến hậu cần quan trọng nối với Pokrovsk, cụ thể là đường cao tốc T0504 ở phía đông và phía tây thành phố", chuyên gia này cho hay.

Giới quan sát nhận định quân đội Ukraine sẽ tiếp tục bám trụ những phần lãnh thổ còn lại ở Kursk, hy vọng điều này có thể mang lại lợi thế trên bàn đàm phán với Nga trong tương lai. Trong khi đó, Moskva đã bác bỏ ý tưởng trao đổi lãnh thổ và khẳng định sẽ dùng biện pháp quân sự để giành lại các khu vực mà đối phương còn nắm giữ.

"Ukraine kiểm soát một phần tỉnh Kursk trước các cuộc đàm phán trong tương lai sẽ là điều rất quan trọng và mang ý nghĩa lịch sử. Kể từ thế kỷ 16, chỉ có 4 lần Nga tiến hành hòa đàm khi một phần lãnh thổ của họ bị nước ngoài kiểm soát, lần gần nhất đã cách đây hơn 100 năm", Luke Coffey, chuyên gia tại Viện nghiên cứu Hudson có trụ sở tại Mỹ, cho hay.

Phạm Giang (Theo Reuters, Kyiv Independent, Newsweek)