Chỉ huy Hezbollah bị ám sát 'do lầm tưởng về Israel'

Hezbollah được cho là không sơ tán các chỉ huy cấp cao khỏi vùng ngoại ô thủ đô Beirut, Lebanon, vì nghĩ Israel sẽ tuân thủ quy tắc ngầm và không tập kích khu vực này.

Reuters ngày 1/8 dẫn các nguồn thạo tin cho biết Hezbollah đã đánh giá Israel sẽ không tập kích vùng ngoại ô Dahiyeh phía nam thủ đô Beirut, thành trì của nhóm này, do tin rằng phía Tel Aviv sẽ tuân thủ những ranh giới ngầm như hai bên thường thực hiện.

Lực lượng Hezbollah ở Lebanon và quân đội Israel giao tranh qua biên giới gần như mỗi ngày kể từ khi xung đột Gaza bùng nổ, nhưng họ đã giữ quy tắc ngầm suốt gần ba thập kỷ qua. Hai bên duy trì kiềm chế, tránh có hành động đẩy căng thẳng biến thành xung đột toàn diện.

Căng thẳng Israel - Hezbollah gần đây leo thang sau một đòn tập kích vào sân bóng ở Cao nguyên Golan do Israel kiểm soát vào ngày 27/7 khiến 12 người thiệt mạng. Israel cáo buộc Hezbollah gây ra và đe dọa đáp trả trong khi nhóm này phủ nhận.

Hezbollah đã sơ tán nhân sự khỏi một số địa điểm hoạt động quan trọng ở phía nam và phía đông Lebanon để đề phòng các cuộc tấn công từ Israel, nhưng không làm tương tự với Beirut. Trong những ngày trước khi Israel tập kích, các chỉ huy của Hezbollah còn di chuyển công khai quanh Dahiyeh.

Vị trí Lebanon và Israel. Đồ họa: AFP

Một số nhà ngoại giao, trong đó có đặc phái viên Mỹ Amos Hochstein, đã thúc giục Israel không tấn công Dahiyeh. Một quan chức Hezbollah cho biết các nhà hòa giải đã thông báo cho họ về những nỗ lực như vậy. Quan chức Lebanon và ba nhà ngoại giao tham gia vào việc truyền đạt thông điệp cho biết Israel không đưa ra bất kỳ cam kết nào. Tuy nhiên, nhiều nhà ngoại giao đã tin rằng Israel sẽ không nhắm vào Dahiyeh.

Cuối cùng, nhận định của họ và Hezbollah đã sai khi quân đội Israel hôm 31/7 tập kích Beirut và hạ sát chỉ huy Fuad Shukr, "cánh tay phải" của thủ lĩnh Hezbollah. Vụ tấn công còn khiến một cố vấn quân sự Iran và 5 dân thường thiệt mạng.

Các quan chức Lebanon và lực lượng Hezbollah đang hoài nghi liệu những đảm bảo ngoại giao được truyền đạt tới họ chính xác hay chưa.

"Chúng tôi vốn không nghĩ họ sẽ tấn công Beirut nhưng họ đã làm thế", Ngoại trưởng Lebanon Abdallah Bou Habib nói.

Chỉ huy Fuad Shukr của Hezbollah. Ảnh: AFP

Các nguồn tin của Reuters gồm 8 nhà ngoại giao am hiểu các nỗ lực hòa giải gần đây do Mỹ dẫn đầu, cùng ba nguồn tin thân cận với lực lượng Hezbollah.

Một nhà ngoại giao châu Âu nói rằng Israel đã phớt lờ những nỗ lực kiềm chế nước này đáp trả và quyết tâm thực hiện kế hoạch của mình.

Trong tang lễ của chỉ huy Shukr, thủ lĩnh Hezbollah Hassan Nasrallah tuyên bố Israel "không ý thức được họ đã vượt qua lằn ranh đỏ tới mức nào". Ông Nasrallah nói thêm một số quốc gia đã đề nghị Hezbollah không đáp trả cuộc tập kích, song ông từ chối.

Sau cái chết của chỉ huy Hezbollah, thủ lĩnh Hamas Ismail Haniyeh cũng bị ám sát tại Iran. Israel bị nhiều bên cáo buộc đứng sau sự việc, nhưng nước này không thừa nhận hay phủ nhận. Hai vụ ám sát liên tiếp làm dấy lên lo ngại xung đột sẽ bùng phát khắp Trung Đông.

Ngọc Ánh (Theo Reuters)