Cháy nhà cho thuê gây chết người: Có cần quy chuẩn xây trọ?

Liên tiếp các vụ cháy nhà cho thuê đặt ra bài toán cần bộ tiêu chuẩn xây dựng, trong đó quy định diện tích tối thiểu, không gian để hạn chế rủi ro.

Mô hình nhà ở riêng lẻ kết hợp cho thuê ở khắp nơi trên cả nước. Liệu có cần quy chuẩn kỹ thuật chung để phòng tránh các nguy cơ? - Ảnh: TRƯỜNG TRUNG

Nhu cầu thuê nhà trọ hiện nay rất lớn, đặc biệt là các khu vực gần khu công nghiệp, trường học. Tuy nhiên pháp luật hiện hành vẫn chưa có quy định về tiêu chuẩn diện tích tối thiểu đối với nhà trọ.

Chỉ có quy chuẩn với nhà 20 căn hộ trở lên

Theo ông Nguyễn Đức Lập - viện trưởng Viện nghiên cứu và đào tạo Bất động sản, năm 2016, Bộ Xây dựng có ban hành Thông tư 20/2016 về quy định tiêu chuẩn tối thiểu của nhà ở xã hội do hộ gia đình, cá nhân đầu tư xây dựng để cho thuê thì diện tích tối thiểu là 10m² và kèm theo nhiều tiêu chí khác.

Tuy nhiên, Thông tư 09/2021 thay thế Thông tư 20/2016 thì không quy định cụ thể về tiêu chuẩn tối thiểu đối với phòng ở mà chỉ có những quy định chung.

Hiện nay mới có tiêu chuẩn kỹ thuật xây dựng về nhà chung cư quy định định phải có tối thiểu một phòng ở và một khu vệ sinh với diện tích tối thiểu không nhỏ hơn 25m².

Ngoài ra, Luật Nhà ở năm 2023 có quy định trường hợp cá nhân xây chung cư mini hai tầng, 20 căn hộ trở lên phải lập dự án đầu tư.

Trong đó, quy định cá nhân muốn xây chung cư mini để bán, cho thuê sẽ phải đáp ứng điều kiện làm chủ đầu tư dự án xây dựng nhà ở.

Căn hộ đủ điều kiện được cấp sổ sẽ được bán, cho thuê, thuê mua theo quy định của Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản.

"Như vậy hiện nay nhà cho thuê nói chung nếu có quy mô thấp hơn vẫn chưa có tiêu chuẩn xây riêng mà chỉ có thể áp dụng theo tiêu chuẩn nhà ở cá nhân, xây dựng tự phát.

Trong khi đó hiện nay trên thực tế các trường hợp cá nhân xây nhà cho thuê có quy mô nhỏ rất phổ biến vì nhu cầu cho các đối tượng công nhân, sinh viên thuê, người lao động thu nhập thấp thuê có ở khắp nơi", ông Lập nói.

Một lãnh đạo Sở Xây dựng Đà Nẵng cho rằng hiện nay Điều 57 Luật Nhà ở 2023 có quy định chi tiết loại hình nhà ở để bán hoặc cho thuê. Trong đó, quy định nếu làm nhà từ 2 tầng trở lên và 20 căn hộ để bán, cho thuê hoặc từ 2 tầng trở lên (không kể số lượng căn hộ) mà để bán thì làm thủ tục như dự án (như dự án chung cư thương mại).

"Đối với trường hợp 2 tầng trở và dưới 20 căn hộ mà chỉ cho thuê thì đáp ứng một số điều kiện mà không phải làm dự án. Hiện nay Bộ Xây dựng đang xây dựng Nghị định để hướng dẫn chỗ này", vị này cho biết.

Công nhân ở trong một nhà trọ tại quận Cẩm Lệ, thành phố Đà Nẵng - Ảnh: TRƯỜNG TRUNG

"Mênh mông" nhà ở riêng lẻ cho thuê trọ

Trên thực tế, hiện nay có rất nhiều hình thức thuê nhà trọ. Có trường hợp thuê căn hộ mini, thuê phòng trong dãy trọ, thuê phòng trong nhà chung với chủ hộ... Thậm chí có nhiều trường hợp thuê phòng trọ ở theo kiểu phòng dorm, sleep box (hình thức tập trung số người đông trong một phòng).

Nhà trọ hiện nay chủ yếu được khai thác từ nhà ở riêng lẻ. Chủ nhà xin giấy phép xây dựng nhà ở, sau đó đăng ký hoạt động kinh doanh cho thuê trọ.

Theo ông Nguyễn Đức Lập, hiện nay nhu cầu nhà cho thuê ở các thành phố là rất lớn. Đồng thời các loại hình nhà lưu trú, cho thuê trọ cũng muôn hình vạn trạng mà không có sự thống nhất chung. Điều này vô hình trung gây ra những nguy cơ với hạ tầng nói chung, trong đó có giao thông, an toàn cháy nổ.

"Do vậy cần sớm có bộ quy chuẩn để đảm bảo trong vấn đề không gian sống, mỹ quan và an toàn cháy nổ", ông Lập nói.

Một nhà ở cho thuê thuộc sở hữu nhà nước ở thành phố Đà Nẵng - Ảnh: TRƯỜNG TRUNG

Về lâu dài, ông Lập cho rằng các chính sách về nhà ở xã hội, nhà cho thuê cần được triển khai nhanh và hiệu quả. Trong đó giá cho thuê nhà cũng cần sát với thực tế nhu cầu của người dân.

"Một số nơi có số lượng lớn căn hộ cho thuê nhưng giá thành quá cao hoặc thủ tục rườm rà cũng cản trở người dân", ông Lập phân tích.

Ông Vũ Ngọc Anh - Ảnh: BẢO NGỌC