Chậm lại trước những hành vi “lạ”

Chị Nguyễn Thị N (áo hồng) trình báo sự việc đến cơ quan công an. Ảnh: Anh Quang

Chị Nguyễn Thị N (41 tuổi, trú tại phường Xuân Phú, TP Huế) nhận cuộc gọi của một người tự xưng là cán bộ công an, thông báo chị N đang liên quan đến một vụ án và yêu cầu phối hợp, nếu không thì sẽ cho người đến bắt giữ.

Chị N rất lo lắng và giải thích mình không liên quan đến vụ án đó. Đầu dây bên kia tỏ ra đồng cảm và cho rằng có thể tài khoản ngân hàng của chị N bị nhân viên ngân hàng sử dụng để phạm tội; đồng thời cho rằng sẽ bảo vệ nếu chị không vi phạm.

Đối tượng tiếp tục yêu cầu chị N đổi mật khẩu trong app ngân hàng và đối tượng hướng dẫn, cung cấp cho chị một mật khẩu mới. Yêu cầu chị N kê khai tài sản, chuyển hết vào trong tài khoản của chị để công an bảo vệ.

Nghe lời, chị N rút tiền tiết kiệm chuyển vào tài khoản và tiền sẵn có gần 220 triệu đồng thì bị đối tượng giả danh công an chiếm đoạt.

Chị N là một trong rất nhiều nạn nhân ở Huế bị đối tượng giả công an, chiếm đoạt tiền với hình thức tương tự vừa đến trình báo với Công an thành phố Huế. Đây cũng là một trong rất nhiều vụ tương tự diễn ra trên địa bàn cả nước thời gian gần đây.

Việt Nam hiện là quốc gia có tỷ lệ lừa đảo qua mạng cao với 87.000 vụ lừa đảo được ghi nhận, theo Liên minh chống lừa đảo toàn cầu (GASA). Tính riêng trong năm 2021, các nạn nhân thiệt hại 374 triệu USD, tương đương 4.200 USD mỗi vụ lừa đảo.

Không phải vô cớ mà tại hội thảo "Bảo vệ tài khoản ngân hàng trước nguy cơ lừa đảo trực tuyến gia tăng" ngày 19.9 mới đây, ông Lê Anh Dũng - Phó Vụ trưởng Vụ Thanh toán Ngân hàng Nhà nước cho biết dự kiến tới đây sẽ bắt buộc xác thực bằng vân tay, mống mắt, khuôn mặt... khi chuyển khoản vượt mức tối thiểu, có thể từ 10 triệu đồng. Đây được xem là yếu tố then chốt để giảm thiểu nạn lừa đảo.

Và “dự kiến” này đang gây tranh cãi trong dư luận với số đông không đồng tình do lâu nay đã quen chuyển tiền với phương thức xác thực qua OTP thông thường, trong khi xác thực bằng vân tay, mống mắt, khuôn mặt... lại rất phức tạp, qua nhiều khâu.

Câu hỏi đặt ra ngay bây giờ là nếu phải đối diện với những cuộc điện thoại dọa bắt từ “công an giả” kiểu như của chị N ở Huế thì “chúng tôi” phải làm gì?

Câu trả lời của ông Từ Tiến Phát - Tổng Giám đốc Ngân hàng Á Châu (ACB) là người dân tuyệt đối không nên nghe theo những tư vấn từ người lạ qua điện thoại hay trên mạng xã hội. Bên cạnh đó, người dân nên chậm lại trước những cuộc gọi lạ, những hành vi "lạ", đọc kỹ thông tin và cảnh báo được gửi về điện thoại, trước khi thực hiện các yêu cầu của đối tượng lừa đảo.

Chậm lại trước những yêu cầu “lạ”, hành vi “lạ”, dĩ nhiên không chỉ có ích ở trên môi trường mạng mà còn cả ở ngoài đời thực bởi số đông chúng ta đã và đang sống “nhanh” ở mức quay cuồng…