Cảng cá lớn nhất ở Quảng Trị nguy cơ đóng cửa sau khi nâng cấp

Hệ thống xử lý nước thải không xử lý được nước thải

Tại tỉnh Quảng Trị, cảng cá Cửa Tùng (huyện Vĩnh Linh) và cảng cá Nam Cửa Việt (huyện Triệu Phong) là 2 cảng cá chỉ định cho tàu đánh bắt xa bờ có chiều dài từ 15m trở lên cập cảng. Tuy nhiên, cả 2 chưa đầu tư hoàn chỉnh hệ thống xử lý nước thải, vi phạm Luật Bảo vệ môi trường năm 2020.

Cụ thể, hệ thống xử lý nước thải của Cảng cá Cửa Tùng được đầu tư xây dựng và đưa vào sử dụng năm 2008. Hệ thống gồm bể chứa 70m³ chia làm nhiều ngăn, với công nghệ cũ, lạc hậu.

Trong phạm vi quản lý của Cảng cá Cửa Tùng, có nhiều nhà máy chế biến, các cơ sở, hộ sản xuất, kinh doanh và hầu hết đều không có hệ thống tự xử lý nước thải riêng. Nước thải từ các cơ sở trên thông qua rảnh thoát nước thải về tập kết tại khu xử lý nước thải có dung tích 70m³ nêu trên. Nhưng với công nghệ lạc hậu, sử dụng từ 2008 đến nay chưa được nâng cấp, nên hệ thống xử lý nước thải này hiện không thể xử lý được… nước thải.

Tương tự, hệ thống xử lý nước thải của Cảng cá Nam Cửa Việt xây dựng và đưa vào sử dụng năm 2001 với bể chứa 50m³. Ở cảng cá này, hệ thống xử lý nước thải cũng dùng công nghệ “xưa cũ” như ở Cảng cá Cửa Tùng.

Hiện tại, sau nhiều năm hoạt động, hệ thống này cũng không thể đáp ứng được việc xử lý nước thải.

Nguy cơ dừng hoạt động

Năm 2019, tỉnh Quảng Trị được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt dự án xây dựng, nâng cấp cơ sở dịch vụ hậu cần nghề cá với tổng mức đầu tư 400 tỉ đồng từ nguồn kinh phí bồi thường thiệt hại do dự cố môi trường biển.

Các hạng mục vừa được đầu tư xây dựng, nâng cấp ở Cảng cá Cửa Tùng cơ bản hoàn thành. Nhưng nếu hệ thống xử lý nước thải không được nâng cấp, thì không được cấp giấy phép bảo vệ môi trường - đồng nghĩa với việc phải dừng hoạt động. Ảnh: Hưng Thơ.

Trong đó, dự án nâng cấp, mở rộng cảng cá kết hợp khu neo đậu tránh trú bão Nam Cửa Việt có tổng mức đầu tư 130 tỉ đồng; dự án nâng cấp, sửa chữa Cảng cá Cửa Tùng có tổng mức đầu tư 50 tỉ đồng.

Hiện, các dự án thành phần đã được UBND tỉnh Quảng Trị phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi và đang triển khai thi công, đẩy nhanh tiến độ hoàn thành công trình, bàn giao đưa vào sử dụng. Tuy nhiên, hệ thống xử lý nước thải ở 2 cảng cá không nằm trong danh mục các hạng mục được đầu tư nâng cấp.

Cuối năm 2021, Sở Tài nguyên và Môi trường (TNMT) tỉnh Quảng Trị đã tổ chức kiểm tra thực địa 2 cảng cá trên, và đi đến kết luận cả 2 cảng cá chưa thực hiện nghiêm túc các quy định về bảo vệ môi trường.

Cụ thể, 2 cảng cá chưa đầu tư hoàn chỉnh hệ thống xử lý nước thải theo các Quyết định phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường của UBND tỉnh.

Vì vậy, Sở TNMT tỉnh đề nghị khẩn trương xây dựng hệ thống xử lý nước thải, tổ chức vận hành thử nghiệm hệ thống xử lý nước thải và lập hồ sơ về môi trường để được cấp giấy phép môi trường theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường năm 2020.

Ông Lê Văn Sơn – Giám đốc Ban Quản lý cảng cá Quảng Trị cho biết: “Nếu không có hệ thống xử lý nước thải, sẽ không được cấp giấy phép môi trường theo Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, đồng nghĩa với việc phải đóng cửa, không thể đưa vào hoạt động các hạng mục đang được đầu tư nâng cấp ở cảng cá".

Về nguyên nhân, theo lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Trị, nguồn vốn để thực hiện dự án xây dựng, nâng cấp cơ sở dịch vụ hậu cần nghề cá tỉnh Quảng Trị có hạn.

Thời điểm phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi dự án nâng cấp 2 cảng cá nói trên, Luật Bảo vệ môi trường 2020 chưa ban hành. Vì vậy, địa phương chưa ưu tiên đầu tư hệ thống xử lý nước thải, mà ưu tiên sửa chữa và nâng cấp các hạng mục thiết yếu.

“Tỉnh Quảng Trị đã đề nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các bộ, ngành liên quan xem xét, báo cáo Thủ tướng Chính phủ tiếp tục bố trí nguồn kinh phí để đầu tư xây dựng hoàn chỉnh các hạng mục còn lại ở các cảng cá. Khi có kinh phí, sẽ ưu tiên thực hiện hạng mục xử lý nước thải, đảm bảo đúng quy định của Luật Bảo vệ môi trường” – lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Trị, cho biết.

Tuy nhiên, đến bao giờ có kinh phí thì vị lãnh đạo này không biết.