Các nước EU từ chối chấm dứt lệnh trừng phạt Iran

Tổng thống Iran Ebrahim Raisi. Ảnh: Văn phòng Tổng thống Iran

Pháp, Đức và Anh cho biết, sẽ không dỡ bỏ một số lệnh trừng phạt nhất định đối với Iran do nước này bị cáo buộc “không tuân thủ” thỏa thuận hạt nhân năm 2015 đã ký với các cường quốc thế giới.

Ba nước này trước đó đã cam kết sẽ chấm dứt các biện pháp trừng phạt vào cuối năm 2023 như một phần của thỏa thuận.

RT đưa tin, người phát ngôn đại diện cho ba quốc gia EU nói trên - được gọi chung là “E3” - đã đưa ra tuyên bố hôm 14.9 đề cập đến vấn đề trừng phạt. Quan chức này cho hay, sẽ không dỡ bỏ trừng phạt như đã cam kết trong thỏa thuận hạt nhân Iran, có tên chính thức là Kế hoạch hành động toàn diện chung (JCPOA).

“Để phản ứng trực tiếp trước việc Iran không tuân thủ đầy đủ và nhất quán các cam kết JCPOA kể từ năm 2019, chính phủ Pháp, Đức và Vương quốc Anh dự định duy trì các biện pháp liên quan đến phổ biến hạt nhân đối với Iran, cũng như các lệnh cấm vận vũ khí và tên lửa” - tuyên bố chung cho biết.

E3 tiếp tục tuyên bố đã thực hiện nhiều nỗ lực để “giải quyết việc Iran không tuân thủ” thông qua cơ chế giải quyết tranh chấp được xây dựng trong thỏa thuận hạt nhân, nhưng cho hay, Tehran đã “từ chối cơ hội quay lại JCPOA hai lần và tiếp tục mở rộng phạm vi chương trình hạt nhân, vượt quá giới hạn của JCPOA”.

Thỏa thuận hạt nhân đặt ra những giới hạn cứng rắn đối với chương trình năng lượng hạt nhân của Iran - bao gồm cả những hạn chế về số lượng uranium đã làm giàu mà nước này có thể lưu trữ vào bất kỳ thời điểm nào. Trong khi đó, các bên ký kết khác cũng đồng ý với nhiều cam kết khác nhau, chủ yếu là giảm nhẹ các lệnh trừng phạt đối với Tehran.

Tuy nhiên, các quan chức Iran khẳng định, họ không còn bị ràng buộc bởi những quy tắc đó do Mỹ đơn phương hủy bỏ thỏa thuận vào năm 2018, khi Tổng thống Mỹ lúc đó là Donald Trump áp dụng lại tất cả các lệnh trừng phạt trước đây đối với Tehran và mở rộng trừng phạt, vi phạm cam kết cốt lõi của Mỹ với JCPOA.

Kể từ đó, Iran đã dần dần tăng cường chương trình hạt nhân, làm giàu uranium vượt mức trần mà thỏa thuận đặt ra. Trong tuyên bố hôm 14.9, E3 cáo buộc Iran đang giữ một kho dự trữ “gấp hơn 18 lần số lượng được phép theo JCPOA”.

Mặc dù giới chức Iran đã tổ chức nhiều vòng đàm phán với các đối tác Mỹ và châu Âu kể từ năm 2021, nhưng tất cả các cuộc thảo luận đều bị đình trệ.

Tehran tiếp tục khẳng định chương trình hạt nhân của họ không có khía cạnh quân sự và đã nhiều lần nhấn mạnh sẽ chỉ tiếp tục tuân thủ thỏa thuận hạt nhân khi các bên ký kết khác dỡ bỏ lệnh trừng phạt đã hứa.