Ca nữ gây rúng động triều đình cuối thời Thanh

Dương Thúy Hỷ, với nhan sắc và tài biểu diễn, là ca nữ số một cuối thời Thanh, liên quan vụ án rúng động triều đình.

Dương Thúy Hỷ sinh khoảng năm 1889, không rõ tên thật. Nàng vốn là con một gia đình làm nông, năm 10 tuổi, vì hạn hán và lũ lụt, gia đình không đủ ăn. Cha của nàng bệnh nặng, đành bán con gái cho người đàn ông họ Trần ở Thiên Tân. Người này bán lại cô gái cho nhà họ Dương - chuyên nghề biểu diễn hý khúc, từ đó, nàng được gọi bằng nghệ danh Dương Thúy Hỷ.

Dương Thúy Hỷ học diễn kịch, trở thành kỹ nữ, chuyên đóng chính tại các kỹ viện ở Thiên Tân, sau đó là Bắc Kinh. Theo The Paper, nàng một thời là đệ nhất kỹ nữ kinh thành, cuộc đời nhiều sóng gió.

Dương Thúy Hỷ và Lý Thúc Đồng. Ảnh: The Paper

Thời thiếu nữ, Dương Thúy Hỷ trải qua mối tình đầu thơ mộng với Lý Thúc Đồng - con trai thương gia buôn muối lớn nhất Thiên Tân. Cha của Lý Thúc Đồng - Lý Thế Trân - thi đỗ làm quan thời vua Đồng Trị nhưng từ quan về kế nghiệp kinh doanh, gia đình siêu giàu. Mẹ của Lý Thúc Đồng là Vương Phụng Linh - vợ ba của Lý Thế Trân. Bà thích xem kịch, thường đưa con trai đến các buổi diễn, dần dần, Lý Thúc Đồng cũng đam mê hý khúc.

Tối nào Lý Thúc Đồng cũng đến xem Dương Thúy Hỷ ca múa, đợi nàng diễn xong, ông cầm đèn lồng soi đường đưa Thúy Hỷ về nhà. Ông còn giảng thêm cho kỹ nữ về âm luật, thơ ca, nguồn gốc của hý khúc, hướng dẫn nàng hát và kiểm soát giọng.

Hai người yêu nhau nhưng một bên xuất thân danh gia vọng tộc, một người thuộc tầng lớp thấp hèn nhất trong xã hội bấy giờ. Thấy con trai thích Dương Thúy Hỷ, nhà họ Lý bèn tìm một cô gái môn đăng hộ đối để ép con thành hôn. Cô gái được chọn là Du Dung - con một thương gia buôn trà ở Thiên Tân. Lý Thúc Đồng không chấp nhận nhưng mẹ ông dọa tự tử nếu con trai thành hôn với Dương Thúy Hỷ, ông đành kết hôn với Du Dung, năm 1897.

Một năm sau, Lý Thúc Đồng bị đồn là đồng đảng của nhóm người khởi xướng biến pháp, bị triều đình nhà Thanh truy nã. Để tránh rắc rối, Lý Thúc Đồng đưa mẹ và vợ đến Thượng Hải. Trước khi đi, ông để lại cho Dương Thúy Hỷ hai bài thơ, biểu đạt tình yêu với nàng. Kể từ đó, họ không bao giờ gặp lại nhau. Sau này, Lý Thúc Đồng viết kịch, vẽ tranh, giảng dạy về nghệ thuật, trở thành nghệ thuật gia tiêu biểu Trung Quốc thời Cận đại.

Dương Thúy Hỷ và Tái Chấn. Ảnh: The Paper

Dương Thúy Hỷ ở lại Thiên Tân, tiếp tục biểu diễn, nhan sắc và tài năng của nàng mê hoặc những công tử giàu có, các nhân vật có thế lực. Năm 1907, Dương Thúy Hỷ gặp người ảnh hưởng quyết định đến cuộc đời nàng - Tái Chấn. Ông dòng dõi hoàng tộc, bấy giờ, cha ông cùng Từ Hy thái hậu, Viên Thế Khải là những nhân vật quyền lực của triều đình cuối thời Thanh. Chặng đường thăng quan của Tái Chấn cũng thuận lợi.

Tái Chấn đến Thiên Tân làm việc công, cho gọi các kỹ nữ nổi tiếng đến hầu tiệc. Gặp Dương Thúy Hỷ, Tái Chấn khen ngợi hết lời. Đoàn Chi Quý - bấy giờ là quan nhỏ - hiểu ý, dùng 12.000 lượng vàng chuộc thân cho Thúy Hỷ, dâng cho Tái Chấn làm thiếp, nhờ vậy, Đoàn Chi Quý tăng được ba cấp quan.

Tuy vậy, sự việc bị tố giác, vụ án Dương Thúy Hỷ gây rúng động triều đình. Đoàn Chi Quý bị cách chức. Để tránh tội, Tái Chấn buộc đưa Dương Thúy Hỷ về lại Thiên Tân, gửi gắm cho người đàn ông giàu có là Vương Ích Tôn. Ông còn gửi kèm những món quà hậu hĩnh để vương Ích Tôn làm giả chứng cứ về thân phận của Dương Thúy Hỷ. Vì thế, khi triều đình điều tra, không tìm được chứng cứ Dương Thúy Hỷ là vợ lẽ của Tái Chấn.

Chân dung Dương Thúy Hỷ. Ảnh: Jiemi Lishi

Từ đó, Thúy Hỷ trở thành tiểu thiếp của Vương Ích Tôn. Một thời gian sau, Viên Thế Khải nắm quyền lực của Trung Hoa Dân Quốc, phong thưởng cho những người lập công cho ông, bao gồm Đoàn Chi Quý. Dương Thúy Hỷ bỏ Vương Ích Tôn, theo Đoàn Chi Quý đến kinh thành. Ngoài diễn kịch, nàng làm việc cho Đoàn Chi Quý, hầu chuyện, đánh bài với Đoàn, trở thành người đàn bà bên cạnh Đoàn Chi Quý.

Năng lực giao tiếp của Dương Thúy Hỷ không tầm thường, dần dần, nàng trở thành bạn thân của vợ Viên Thế Khải, có thể tự do ra vào nhà của ông. Dương Thúy Hỷ còn tổ chức các chương trình biểu diễn ca ngợi công đức của Viên Thế Khải.

Năm 1916, Viên Thế Khải thất thế, Đoàn Chi Quý phản bội Viên Thế Khải đồng thời bỏ mặc Dương Thúy Hỷ, kỹ nữ bị coi là "người đàn bà gây họa", bất kỳ người đàn ông nào liên quan đến nàng đều đại sự không thành. Từ đó, tung tích của Dương Thúy Hỷ cũng không ai hay biết, một số ghi chép nói nàng quay lại với Vương Ích Tôn song điều này chưa được xác thực.

Như Anh (theo The Paper)