Bồi thẩm đoàn kết luận ông Trump 'có tội'

Bồi thẩm đoàn New York kết luận ông Trump "có tội" với 34 cáo buộc trong vụ chi tiền bịt miệng, thẩm phán dự kiến tuyên án ngày 11/7.

Sau hai ngày thảo luận, bồi thẩm đoàn 12 người của tòa hình sự Manhattan, New York, ngày 30/5 tuyên bố cựu tổng thống Donald Trump "có tội" với toàn bộ 34 tội danh trong vụ truy tố làm giả hồ sơ kinh doanh chi tiền ém thông tin bất lợi khi tranh cử năm 2016.

Bồi thẩm đoàn thông báo cho thẩm phán chủ tọa Juan Merchan về việc họ đã nhất trí về phán quyết với ông Trump lúc 16h20 (3h20 ngày 31/5 giờ Hà Nội) và công bố kết quả luận tội lúc hơn 17h.

Thẩm phán Merchan cảm ơn bồi thẩm đoàn "vì tham gia một nhiệm vụ khó khăn và áp lực". Ông ấn định thời điểm tuyên án là 10h ngày 11/7 (21h ngày 11/7 giờ Hà Nội), vài ngày trước khi Đại hội Toàn quốc đảng Cộng hòa (RNC) bắt đầu.

RNC sẽ diễn ra ngày 15-18/7 tại bang Wisconsin. Ông Trump dự kiến nhận đề cử và trở thành ứng viên tổng thống đảng Cộng hòa tại sự kiện.

Với phán quyết của bồi thẩm đoàn, ông Trump trở thành cựu tổng thống Mỹ đầu tiên trong lịch sử bị truy tố và kết án hình sự, là ứng viên đầu tiên của một chính đảng tranh cử vào Nhà Trắng là tội phạm.

Cựu tổng thống Donald Trump tại tòa hình sự Manhattan, New York ngày 21/5. Ảnh: AP

Cáo trạng 34 tội danh do công tố viên quận Manhattan Alvin Bragg đưa ra hồi tháng 4/2023. Tiêu điểm của cuộc điều tra là khoản chi "bịt miệng" 130.000 USD cho Stormy Daniels để sao khiêu dâm này không lên tiếng về bê bối tình ái với ông Trump.

Ông Trump, 77 tuổi, mô tả phán quyết của bồi thẩm đoàn là "điều hổ thẹn". Cựu tổng thống bác bỏ các cáo buộc, tuyên bố sẽ kháng cáo.

"Đây là phiên tòa gian lận và đáng hổ thẹn. Phán quyết thực sự sẽ do người dân Mỹ đưa ra vào ngày 5/11. Và họ đều biết chuyện gì đã xảy ra ở đây", ông Trump nói lúc rời tòa hình sự Manhattan, sau khi được triệu tập đến nghe kết luận của bồi thẩm đoàn.

"Tôi là người hoàn toàn vô tội. Nhưng không sao cả. Tôi đang đấu tranh vì đất nước, vì hiến pháp của chúng ta", cựu tổng thống cho biết thêm.

Luật sư Todd Blanche của ông Trump đề nghị ông Merchan bác bỏ phán quyết từ bồi thẩm đoàn, do nó được đưa ra dựa trên lời khai không đáng tin cậy của cựu luật sư Michael Cohen. Ông Merchan bác bỏ yêu cầu.

Phát ngôn viên Nhà Trắng Ian Sams cho biết họ tôn trọng nguyên tắc "thượng tôn pháp luật". Trong khi đó, Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson, đảng Cộng hòa, mô tả 30/5 là "ngày đáng xấu hổ trong lịch sử Mỹ".

"Phe Dân chủ ăn mừng bởi họ đã kết tội được người dẫn dắt đảng đối lập với những cáo buộc lố bịch, dựa trên lời khai của một luật sư đã bị tước quyền hành nghề, kết tội. Đây rõ ràng là hành động mang tính chính trị, không có tính pháp lý", theo ông Johnson.

Chiến dịch tranh cử của Tổng thống Joe Biden cho biết động thái của bồi thẩm đoàn cho thấy "không ai ở trên luật pháp".

"Nhưng phán quyết hôm nay không thay đổi một sự thật mà người dân Mỹ phải đối mặt. Chỉ có một cách để ngăn ông Trump vào Phòng Bầu dục. Đó là tại hòm phiếu", Michael Tyler, giám đốc truyền thông chiến dịch tranh cử của ông Biden và cấp phó Kamala Harris, nói.

Thẩm phán Tòa án Tối cao New York Juan Merchan. Ảnh: Telegraph

Làm giả hồ sơ kinh doanh là tội nhẹ nhưng nó bị coi là trọng tội cấp E nếu được thực hiện để che giấu tội khác. Cấp E là mức trọng tội thấp nhất ở New York, có thể bị phạt tới 4 năm tù và phạt tiền 5.000 USD. Luật New York quy định tổng hình phạt tối đa với tội danh cấp E không quá 20 năm tù.

Giới quan sát nhận định do ông Trump không có tiền án, vụ truy tố không mang tính bạo lực, thẩm phán Merchan có thể áp mức hình phạt khoan hồng và chỉ tuyên án tù thời gian ngắn hoặc đơn giản là phạt quản chế ông Trump với điều kiện nhất định. Ông Trump cũng không phải ngồi tù trước khi tòa tuyên án.

Việc bị kết tội không ngăn cản ông Trump tiếp tục chạy đua vào Nhà Trắng năm nay. Hiến pháp Mỹ quy định ứng viên tổng thống ít nhất 35 tuổi, là công dân sinh ra tại Mỹ và sống ở nước này ít nhất 14 năm. Không có quy định nào cấm người có tiền án hay phạm nhân tranh cử.

Tuy nhiên, phán quyết có tội có thể tác động lớn đến ông Trump trong cuộc bầu cử. Kết quả các khảo sát ý kiến cho thấy ông Trump và ông Biden, 81 tuổi, bám đuổi nhau sít sao. Thăm dò của Reuters/Ipsos đánh giá cựu tổng thống sẽ mất một phần sự ủng hộ từ cử tri Cộng hòa và độc lập nếu bị tuyên có tội.

Một nguồn tin am hiểu chiến lược tranh cử của ông Trump dự đoán phán quyết của bồi thẩm đoàn sẽ thúc đẩy cựu tổng thống chọn ứng viên cấp phó là nữ.

Như Tâm (Theo Reuters, AFP)