Bãi rác Đa Phước quá tải, nhà máy đốt rác phát điện ở TP.HCM khi nào xong?

Tính tới tháng 3 năm nay, bãi rác Đa Phước đã tiếp nhận hơn 28 triệu tấn rác, vượt quá so với công suất thiết kế 4 triệu tấn.

Bãi rác Đa Phước (thuộc huyện Bình Chánh, TP.HCM) hiện đã vượt công suất thiết kế. Đây cũng là nguồn cơn gây nên mùi hôi cho các khu dân cư phía nam TP.HCM - Ảnh: LÊ PHAN

Bãi rác Đa Phước (thuộc huyện Bình Chánh, TP.HCM) đã vượt công suất thiết kế ban đầu. Bãi rác này đang tiếp nhận lượng rác ngoài thiết kế, đây cũng là một trong những nguyên nhân khiến mùi hôi lan ra các khu dân cư.

Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM từng khẳng định bãi chôn lấp rác này sẽ đóng cửa vào năm 2024 để chuyển sang công nghệ đốt rác phát điện. Cùng với đó, các nhà máy khác ở khu xử lý rác phía tây bắc TP.HCM (thuộc huyện Củ Chi) cũng sẽ chuyển đổi công nghệ xử lý.

Việc này để đáp ứng mục tiêu giảm chôn lấp 80% rác tại TP.HCM vào năm 2025 và chuyển sang xử lý bằng công nghệ hiện đại, giảm ô nhiễm môi trường.

Bãi rác Đa Phước vượt thiết kế 4 triệu tấn

Tính tới tháng 3 năm nay, bãi rác Đa Phước đã tiếp nhận hơn 28 triệu tấn rác. Con số này vượt quá so với công suất thiết kế (24 triệu tấn). Hiện nay Sở Tài nguyên và Môi trường đang tạm thanh toán khối lượng rác đã tiếp nhận vượt quá công suất thiết kế với đơn giá 360.000 đồng/tấn.

Theo sở này, hợp đồng và hồ sơ pháp lý hiện hữu liên quan bãi rác này chưa đảm bảo theo quy định. Do đó, việc hoàn thiện hồ sơ pháp lý để nâng công suất tiếp nhận của bãi chôn lấp Đa Phước là cần thiết và khẩn trương.

Tháng 8 năm 2023, Công ty Công ty TNHH Xử lý chất thải Việt Nam (VWS) có văn bản thông tin về việc đang thực hiện dự án nâng công suất và chuyển đổi công nghệ xử lý rác tại khu liên hợp xử lý chất thải Đa Phước. Dự án này gồm hai hợp phần: nâng công suất giai đoạn 1 và thẩm định chuyển đổi công nghệ lò đốt rác phát điện.

Tháng 9 năm 2023, Sở Tài nguyên và Môi trường TP đề nghị VWS nâng công suất với dự án chuyển đổi công nghệ. Sở này đề nghị VWS chủ động khẩn trương xin ý kiến các bộ ngành liên quan về việc hoàn thiện các hồ sơ pháp lý để nâng công suất tiếp nhận.

Ngày 11-1 năm nay, Sở Tài nguyên và Môi trường tiếp tục có công văn đề nghị Công ty VWS báo cáo kết quả thực hiện hoàn thiện pháp lý nâng công suất tiếp nhận của bãi rác Đa Phước và báo cáo cho sở trước ngày 20-1- 2024. Đến nay, sở vẫn chưa nhận được thông tin phản hồi.

Mới đây nhất, UBND TP đã giao Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với các sở ngành liên quan yêu cầu Công ty VWS hoàn thiện hồ sơ pháp lý trình cấp có thẩm quyền phê duyệt đối với việc tiếp nhận, xử lý vượt công suất thiết kế. Sở Tài nguyên và Môi trường đã có văn bản tiếp tục đề nghị Công ty VWS hoàn thiện các hồ sơ pháp lý trước ngày 30-6-2024.

Tiến độ các nhà máy đốt rác tới đâu?

Hiện nay, mỗi ngày TP.HCM phát sinh khoảng 10.000 tấn rác thải. Số rác này được đưa về xử lý tại hai khu xử lý rác tập trung của TP là khu liên hợp xử lý chất thải Đa Phước (bãi rác Đa Phước) và khu xử lý chất thải rắn Tây Bắc (bãi rác Phước Hiệp).

Tại bãi rác Đa Phước có bãi chôn lấp của Công ty VWS. Còn bãi rác Phước Hiệp có các công ty đang hoạt động là Công ty cổ phần Vietstar, Công ty cổ phần đầu tư phát triển Tâm Sinh Nghĩa, Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị TP.HCM và Công ty cổ phần Tasco.

Các đơn vị trên được TP khuyến khích chuyển đổi công nghệ xử lý rác sang đốt rác phát điện để giảm ô nhiễm môi trường. Tiến độ chuyển đổi của các nhà máy này đã tới đâu, liệu có đáp ứng được mục tiêu giảm chôn lấp rác mà TP.HCM đặt ra?

Lần lượt làm lễ khởi công vào cuối năm 2019, đến nay nhà máy tích hợp xử lý chất thải rắn Vietstar và nhà máy xử lý đốt rác của Công ty cổ phần đầu tư phát triển Tâm Sinh Nghĩa vẫn chưa đưa vào khai thác. Cụ thể, Công ty Vietstar mới đang hoàn thiện các hồ sơ, thủ tục hồ sơ đề nghị cấp giấy phép xây dựng dự án nhà máy đốt rác phát điện.

Theo Sở Tài nguyên và Môi trường TP, Công ty Tâm Sinh Nghĩa đã được Sở Xây dựng cấp giấy phép xây dựng giai đoạn 1 của dự án vào ngày 5-7. Theo kế hoạch, dự án sẽ được khởi công xây dựng vào ngày 20-7.

Nhóm dự án chuyển đổi công nghệ đã nộp hồ sơ điều chỉnh chủ trương đầu tư cho Sở Kế hoạch và Đầu tư có Công ty cổ phần Tasco. Sở này đang xem xét và làm việc với các sở ngành liên quan để trình UBND TP cấp điều chỉnh giấy chứng nhận đầu tư cho đơn vị này theo quy định.

Về Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị, ngày 23-2 Sở Tài nguyên và Môi trường đã có công văn báo cáo UBND TP xem xét chấp thuận chủ trương đầu tư dự án "Chuyển đổi công nghệ xử lý rác sinh hoạt từ chôn lấp hợp vệ sinh sang đốt phát điện tại bãi chôn lấp số 3" giai đoạn 1. Việc này làm cơ sở cho công ty tiếp tục thực hiện các thủ tục pháp lý tiếp theo của dự án với công suất 1.000 tấn/ngày.

Sở Kế hoạch và Đầu tư có công văn hướng dẫn đơn vị thực hiện thủ tục cấp quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư dự án chuyển đổi công nghệ xử lý rác sinh hoạt từ chôn lấp hợp vệ sinh sang đốt phát điện tại bãi chôn lấp số 3 (giai đoạn 1).