Bài học từ việc ra văn bản cẩu thả của UBND thị xã Điện Bàn

Văn bản xin thu hồi và hủy Công văn xin miễn truy cứu trách nhiệm hình sự cho các cá nhân liên quan đến vụ án tham nhũng tại Ban Quản lý dự án Điện Bàn. Ảnh: Hoàng Bin

Trường hợp cụ thể, đó là ông Dương Tấn Bình - Giám đốc Ban Quản lý dự án (BQLDA) đã bị khởi tố về tội "lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong thi hành công vụ".

Nửa tháng sau, ngày 30.3.2023, UBND thị xã Điện Bàn tiếp tục ban hành văn bản xin thu hồi và hủy văn bản do chính cơ quan này ban hành với lý do: “Chưa phù hợp”.

Rất ủng hộ quyết định thu hồi và hủy văn bản đề nghị miễn truy cứu trách nhiệm hình sự của UBND thị xã Điện Bàn. Nhận ra cái sai và chủ động điều chỉnh là đáng ghi nhận, tất nhiên đối với văn bản này, không trước thì sau cũng phải thu hồi.

Ông Nguyễn Xuân Hà - Phó Chủ tịch UBND thị xã Điện Bàn, Quảng Nam - cho biết: "Sau khi rà soát lại văn bản thì nhận thấy chưa đảm bảo về nội dung, quy định, dễ gây ra dư luận không tốt nên UBND thị xã chủ động xin thu hồi và hủy công văn đó".

Nhưng vụ việc này không thể dừng lại ở một văn bản xin thu hồi của UBND thị xã Điện Bàn. Bởi vì, văn bản trước đó thể hiện những điều đáng phải xem xét, xử lý.

Trước hết, việc ban hành văn bản này rất dễ bị dư luận hiểu rằng "ủy ban bênh" cán bộ dưới quyền, thậm chí có người đặt câu hỏi có hay không việc bao che cho người có hành vi vi phạm pháp luật, đã bị cơ quan pháp luật khởi tố?

Thứ hai, lãnh đạo chính quyền, ở đây là UBND thị xã Điện Bàn, nhưng thiếu hiểu biết về pháp luật, không nhận thức được thẩm quyền của mình trong một vụ án hình sự.

Luật pháp quy định rõ, thẩm quyền miễn trách nhiệm hình sự do cơ quan điều tra, viện kiểm sát hoặc tòa án áp dụng, không phải từ văn bản đề nghị của bất cứ cá nhân hay tổ chức nào. UBND thị xã không thể nhảy vào can thiệp công việc của các cơ quan tố tụng.

Các cơ quan tố tụng ra quyết định miễn trách nhiệm hình sự cho bị can, bị cáo, cũng căn cứ vào các quy định của pháp luật, không phải cảm tính hoặc ý chí cá nhân. Ví dụ, Điều 29 Bộ luật Hình sự 2015 quy định rõ, người phạm tội được miễn trách nhiệm hình sự khi có một trong những căn cứ: Khi tiến hành điều tra, truy tố hoặc xét xử, do có sự thay đổi chính sách, pháp luật làm cho hành vi phạm tội không còn nguy hiểm cho xã hội nữa; Khi có quyết định đại xá.

Lãnh đạo UBND thị xã Điện Bàn ra văn bản cẩu thả, không đúng thẩm quyền, bị dư luận phê phán, làm mất uy tín chính quyền địa phương.

Đây là bài học cho nhiều cán bộ lãnh đạo khác, ở cả các địa phương khác, trước khi ký quyết định ban hành một văn bản, phải đúng quy định của pháp luật, đúng thẩm quyền.