Bác sĩ Bệnh viện Bạch Mai hướng dẫn kỹ năng sơ cứu tai nạn thường gặp

Bác sĩ hướng dẫn sơ cấp cứu kỹ năng sơ cứu tai nạn thường gặp.

Tại chương trình hướng dẫn kỹ năng sơ cứu tai nạn thường gặp ngoại viện, ngày 5/4, BS Ngô Đức Hùng - Trung tâm Cấp cứu A9 Bệnh viện Bạch Mai cho biết, trong cuộc sống, các vấn đề y tế xảy ra hàng giờ, việc trang bị kiến thức sơ cứu cho cộng đồng rất quan trọng, bởi không có kỹ năng thì việc cứu người có thể trở thành hại người.

Bác sĩ Hùng chia sẻ câu chuyện của một bệnh nhân ở Hải Phòng bị tai nạn giao thông gãy đốt sống cổ, người xung quanh thấy vậy lập tức bế nạn nhân đến bệnh viện thay vì để nằm thẳng tại chỗ. Hậu quả mảnh xương vỡ cắt vào tuỷ sống khiến bệnh nhân bị liệt vĩnh viễn.

Một trường hợp khác, ông bố ở Nam Định thấy con sốt cao co giật liền cho tay vào miệng để tránh trẻ cắn phải lưỡi. Nhưng ông bố lại bị con cắn sâu vào tay gây tổn thương và nhiễm trùng lên tận cổ tay, suýt phải tháo khớp. Vụ tai nạn giao thông ở Kon Tum 24 người tham gia cấp cứu phải phơi nhiễm HIV, do trong số nạn nhân có 2 người nhiễm bệnh nhưng khi cấp cứu người dân không có bảo hộ.

"Đây là số ít trong những trường hợp cấp cứu ngoại viện gây nguy hiểm cho chính mình và người bệnh vì thiếu kiến thức sơ cứu cho cộng đồng", bác sĩ Hùng nói. Anh cũng nhắc lại vụ du khách Ấn Độ đến du lịch ở Đà Nẵng bị ngất xỉu, ngừng tim, mất ý thức được nữ điều dưỡng Đặng Thị Hạ (Bệnh viện Bạch Mai) cấp cứu, giúp du khách qua cơn nguy kịch.

Bác sĩ Ngô Đức Hùng - Trung tâm Cấp cứu A9 Bệnh viện Bạch Mai.

Theo bác sĩ Hùng việc trang bị kiến thức sơ cứu cho cộng đồng có thể giúp giảm biến chứng và tỷ lệ tử vong ở người gặp nạn. Tuy nhiên, tham gia sơ cấp cứu trong mọi tình huống phải chú ý đến tính an toàn, đúng đắn, pháp lý, sau cùng mới là vấn đề đạo đức. Chúng ta cần tránh những trường hợp “hành động anh hùng, nhưng trở thành gánh nặng cho nhiều người khác".

Mục đích của sơ cấp cứu là nhằm giảm thiểu các trường hợp tử vong, hạn chế tổn thương thứ phát và tạo điều kiện cho nạn nhân hồi phục. Nếu gặp tình huống tai nạn cần cấp cứu, người dân chú ý nguyên tắc sau:

• An toàn
• Không di chuyển nạn nhân khi chưa đánh giá ban đầu
• Bình tĩnh và luôn cần sự trợ giúp
• Hành động thống nhất
• Đề phòng lây nhiễm: Đeo găng tay hoặc sử dụng túi nilon khi tiếp xúc với vết thương, rửa tay trước và sau khi sơ cứu, xử lý các vật dụng sau khi sơ cứu.

Trong một số tình huống cấp cứu nếu không có cồn, bao tay, bạn có thể làm sạch tạm thời bằng coca, rượu, bảo vệ tay bằng găng, túi nilon. Người dân không rửa tay bằng nước ngọt hay dung dịch nhiều đường; không rửa tay tại các nguồn nước kênh, rạch, ao, hồ, đặc biệt là nước tù đọng, bởi chúng tiềm ẩn các ổ vi khuẩn càng làm gia tăng nguy cơ nhiễm trùng cho nạn nhân hoặc cho chính người sơ cứu.

Việc sơ cấp cứu được thực hiện theo các bước:

1. Đánh giá hiện trường mức độ nguy hiểm
2. Đánh giá ban đầu về tình hình nạn nhân, tỉnh hay bất tỉnh, đồng thời kiểm tra đường thở bằng cách nâng cằm, cảm nhận, kết hợp kiểm tra mạch cổ, bẹn cùng lúc.
3. Gọi trợ giúp (113,114,115)
4. Sơ cứu ban đầu và vận chuyển

Trước khi cấp cứu phải kiểm tra tình trạng bệnh nhân, gọi cho cơ sở y tế gần nhất.

Chúng ta cần tránh trường hợp một số người khi gọi cho 114, 115 rối trí không biết nói gì. Bác sĩ Hùng lưu ý khi gọi cho số máy khẩn cấp, cần xưng danh, cho số điện thoại của người sơ cứu, thông báo về loại tai nạn, tổn thương và mức độ nghiêm trọng.

Người dân cần thông tin cụ thể số lượng, giới tính, độ tuổi của nạn nhân, tình trạng nguy hiểm tại hiện trường như có chất cháy, nổ, khí độc hay không, và nói rõ địa điểm xảy ra tai nạn để kip cấp cứu chuẩn bị đầy đủ nhất trang thiết bị tới hiện trường.

“Không cúp điện thoại khi cơ quan y tế chưa khai thác hết thông tin", bác sĩ Hùng nói. Vị bác sĩ nhấn mạnh trong các vụ tai nạn lao động hay tai nạn giao thông, phải luôn chú ý tới cột sống cổ, để tránh trường hợp bế, vác bệnh nhân làm tổn thương cột sống dẫn tới nguy cơ liệt toàn thân.

Trường hợp bệnh nhân có dấu hiệu ngừng tuần hoàn phải ép tim ngoài lồng ngực, kết hợp hô hấp nhân tạo miệng-miệng, miệng-mũi cho đến khi có nhân viên y tế đến hỗ trợ.