Anh bắt đầu bầu cử sớm

Hàng chục triệu cử tri Anh bỏ phiếu bầu cử quốc hội, với kết quả thăm dò cho thấy Công đảng có thể trở lại nắm quyền sau 14 năm.

Hơn 40.000 điểm bỏ phiếu tại Anh bắt đầu mở lúc 7h (13h giờ Hà Nội) ngày 4/7 và đóng cửa vào 22h cùng ngày, để khoảng 46 triệu cử tri bầu 650 nghị sĩ Hạ viện. Kết quả chính thức dự kiến được công bố sáng sớm 5/7, chính đảng chiếm tối thiểu 326 ghế sẽ được quyền bầu thủ tướng và thành lập nội các.

Cuộc bầu cử năm nay chứng kiến sự cạnh tranh giữa đảng Bảo thủ của Thủ tướng Rishi Sunak và Công đảng, do ông Keir Starmer dẫn dắt.

Ông Sunak, 44 tuổi, cảnh báo cử tri rằng Công đảng sẽ tăng thuế, cản trở đà phục hồi kinh tế và khiến Anh dễ tổn thương hơn trong bối cảnh địa chính trị căng thẳng. "Họ sẽ gây ra những thiệt hại về lâu dài cho đất nước, nền kinh tế, như lần gần nhất họ nắm quyền", ông Sunak nói. "Đừng để chuyện đó xảy ra".

Công đảng bác bỏ cáo buộc. "Hôm nay, Anh có thể bắt đầu một chương mới", ông Starmer, 61 tuổi, kêu gọi cử tri ủng hộ. "Chúng ta không thể chịu thêm 5 năm nữa dưới sự lãnh đạo của đảng Bảo thủ. Nhưng thay đổi sẽ chỉ diễn ra nếu các bạn bỏ phiếu cho Công đảng".

Cử tri xếp hàng tại một điểm bỏ phiếu ở London ngày 4/7. Ảnh: AFP

Thủ tướng Sunak ngày 22/5 quyết định tổ chức bầu cử quốc hội ngày 4/7, sớm hơn so với quy định là tháng 1/2025. Quyết định của ông Sunak gây tranh cãi, bởi các kết quả thăm dò đều cho thấy Công đảng dẫn trước đảng Bảo thủ.

Nhà phân tích Luke McGee của CNN nhận định kinh tế Anh khi đó đang có tín hiệu tích cực và ông Sunak khó có thể tìm thời điểm thích hợp hơn. Ông Sunak cũng kỳ vọng nếu tranh cử hợp lý, đảng Bảo thủ có thể thắng ngoạn mục Công đảng.

Tuy nhiên, kết quả ba cuộc thăm dò quy mô lớn do YouGov, Focaldata và More in Common thực hiện đều dự đoán Công đảng thắng lớn, đảng Bảo thủ có kết quả tệ nhất còn đảng trung dung Tự do Dân chủ về thứ ba. Công đảng có thể giành ít nhất 430 ghế, số ghế của đảng Bảo thủ có thể xuống dưới 127.

Lãnh đạo Công đảng Keir Starmer (trái), Thủ tướng Anh Rishi Sunak (phải) và người dẫn chương trình trong cuộc tranh luận trực tiếp tại Nottingham ngày 26/6. Ảnh: AFP

Nếu kết quả như dự đoán, Công đảng sẽ trở lại nắm quyền sau 14 năm, kể từ thời ông Gordon Brown. Trong trường hợp này, ông Sunak sẽ gặp Vua Charles III xin từ chức, trước khi ông Starmer diện kiến hoàng gia để nhận đề nghị thành lập chính phủ kế tiếp và trở thành tân thủ tướng.

Nếu không đảng nào giành đa số ghế, đảng dẫn đầu sẽ tìm cách liên minh với đảng khác để lập chính phủ. Đảng này cũng có thể chọn lập chính phủ thiểu số hoặc tổ chức bầu cử lại.

Như Tâm (Theo Reuters, AFP)