72 'giờ vàng' sau động đất ở Morocco

Trong khi quân đội Morocco đang triển khai các đội cứu hộ, Algeria đã mở không phận cho các chuyến bay nhân đạo và y tế tới Morocco.

Quân đội Morocco đưa thi thể một nạn nhân ra khỏi ngôi nhà bị đổ sập trong động đất tại làng miền núi Tafeghaghte, gần thành phố Marrakesh, Morocco, vào hôm 9-9 - Ảnh: AFP

Các nước khác như Israel, Pháp, Tây Ban Nha, Ý, Mỹ, Thổ Nhĩ Kỳ... đều đã ngỏ ý sẵn sàng hỗ trợ quốc gia Bắc Phi sau thiên tai.

Tính đến 18h ngày 10-9 (giờ Việt Nam), Bộ Nội vụ Morocco cho biết đã có hơn 2.000 người thiệt mạng và hơn 2.000 người bị thương, trong đó hơn 1.400 người đang nguy kịch, sau trận động đất mạnh 6,8 độ vào đêm 8-9.

Cung điện Hoàng gia Morocco thông báo nước này sẽ để quốc tang 3 ngày, treo cờ rủ tại tất cả các tòa nhà công cộng.

Vua Mohammed VI của Morocco ra lệnh cho các nhà thờ Hồi giáo trên toàn quốc tổ chức lễ cầu nguyện Janazah vào trưa 10-9 (giờ địa phương) cho những người xấu số.

Chạy đua với thời gian

"Khi mặt trời mọc ở Marrakesh vào sáng 10-9, mức độ sợ hãi thực sự của người dân trở nên rõ ràng. Nhiều người thức dậy ở các công viên, quảng trường và bãi đậu xe của thành phố. Họ quá sợ nên không dám vào nhà vì lo một cơn địa chấn nữa có thể làm sụp đổ những tòa nhà đã hư hại" - Đài CNN mô tả.

Tường thuật từ thành phố Marrakesh gần tâm chấn, nhà báo Omar Al Haj của Đài Al Jazeera cho biết dân địa phương đang đưa những người thân bị thương từ các khu vực khác đến Marrakesh, trong khi nhiều người vẫn đang chờ tin tức về những người thân bị mắc kẹt dưới đống đổ nát.

Nhà báo Omar Al Haj cho biết số người chết sẽ còn tăng vì có nhiều người đang bị thương rất nặng. Trong lúc đó, các đội cứu hộ vẫn nỗ lực chạy đua với thời gian để tìm kiếm những người còn sống sót ở những ngôi làng bị san phẳng.

"Các đội cứu hộ quốc gia đang làm việc tại những khu vực bị ảnh hưởng, từ tỉnh Al Haouz cho tới những nơi khác. Việc cứu hộ gặp khó khăn do tính chất địa lý phức tạp ở một số nơi" - ông Omar Al Haj nói.

Ông Joe English, chuyên gia truyền thông khẩn cấp của Quỹ Nhi đồng Liên Hiệp Quốc (UNICEF), nhấn mạnh tầm quan trọng của 72 giờ đầu tiên sau động đất với công tác tìm kiếm, cứu hộ. Đây là khoảng "thời gian vàng" để tìm những người còn sống vì tình trạng của các nạn nhân bị kẹt lại dưới đống đổ nát có thể xấu đi rất nhanh sau đó.

Khắc phục hậu quả

Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết các quan chức Mỹ đã liên hệ với Morocco để đề nghị giúp đỡ. Trong khi đó, Qatar sẵn sàng "cung cấp mọi sự hỗ trợ cần thiết cho các khu vực bị ảnh hưởng để hỗ trợ họ phục hồi sau ảnh hưởng của động đất"...

Theo Ngoại trưởng Tây Ban Nha Jose Manuel Albares, nước này sẽ cử các đội tìm kiếm, cứu hộ và viện trợ đến sau khi chính thức nhận được yêu cầu giúp đỡ từ Morocco.

Hiệp hội Chữ thập đỏ và Trăng lưỡi liềm đỏ quốc tế (IFRC) đánh giá có thể mất nhiều tháng và thậm chí vài năm để khắc phục hậu quả động đất ở Morocco.

Trận động đất mạnh 6,8 độ tập trung ở vùng núi High Atlas với tâm chấn nằm ở vùng Ighil hẻo lánh, cách thành phố Marrakesh hơn 70km.

Ông Montasir Itri, người dân ở làng Asni gần tâm chấn, cho biết hầu hết các ngôi nhà tại đây đều đã hư hại.

"Nhiều hàng xóm của tôi bị kẹt dưới đống đổ nát và mọi người đang cố gắng cứu họ bằng các phương tiện sẵn có" - ông cho biết.

Ông Badaoui Rouhban, cựu quan chức phụ trách phòng chống thiên tai tại Tổ chức Giáo dục, khoa học và văn hóa Liên Hiệp Quốc (UNESCO), nhận định việc xây dựng lại các tòa nhà bị hư hại sau động đất có thể mất nhiều năm.

"Điều chúng ta cần bây giờ là rút ra bài học từ những gì đã xảy ra để làm cho các tòa nhà hiện tại trở nên kiên cố hơn", ông nói.

Vào tối 9-9 (giờ địa phương), tại quảng trường trung tâm thuộc khu phố cổ ở thành phố Marrakesh, nhiều người vẫn ngủ ngoài trời vì sợ các dư chấn và có thể họ sẽ vẫn ngủ như vậy trong những đêm tiếp theo. Trong một số trường hợp, cảnh sát yêu cầu người dân không trở về nhà vì lo nguy cơ nhà cửa sẽ tiếp tục sập.