'Cần xem xét mở rộng thẩm quyền công chứng về giao dịch bất động sản'

Ủy ban Pháp luật đề nghị mở rộng giới hạn thẩm quyền công chứng giao dịch bất động sản thay vì giới hạn trong phạm vi đơn vị hành chính cấp tỉnh như hiện nay.

Chiều 17/6, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Tư pháp Lê Thành Long trình Quốc hội dự Luật Công chứng sửa đổi. Theo Điều 41, công chứng viên của tổ chức hành nghề công chứng chỉ được công chứng giao dịch về bất động sản trong phạm vi tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi đặt trụ sở. Quy định này kế thừa Luật Công chứng hiện hành.

Tuy nhiên, Ủy ban Pháp luật (cơ quan thẩm tra) đề nghị xem xét chỉnh lý theo hướng mở rộng phạm vi các giao dịch về bất động sản không phụ thuộc vào địa giới hành chính. Hiện chưa có nghiên cứu hay số liệu cụ thể nào chứng minh mức độ thiếu an toàn nếu công chứng viên chứng nhận giao dịch bất động sản ngoài phạm vi tỉnh, thành phố nơi tổ chức của mình đặt trụ sở.

Trong khi đó, quy định về phạm vi đơn vị hành chính có bất động sản được công chứng đã gây bất tiện trong nhiều giao dịch. Đơn cử giao dịch phân chia di sản thừa kế, thế chấp, cho thuê khi bất động sản nằm rải rác ở địa phương khác nhau.

Dự án Khu đô thị biển Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận. Ảnh: Việt Quốc

Ngoài ra, cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai, nhà ở, bất động sản khác đã được xây dựng và đang dần đưa vào khai thác. Cơ sở dữ liệu công chứng, công chứng điện tử cũng dự kiến được áp dụng, dần xóa bỏ rào cản về địa lý bằng các giải pháp công nghệ.

Ủy ban Pháp luật đánh giá việc giới hạn thẩm quyền công chứng trong phạm vi đơn vị hành chính sẽ "gây khó khăn cho người dân, doanh nghiệp, không còn phù hợp với chủ trương đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số".

Dự thảo Luật Công chứng sửa đổi cũng bổ sung quy định về đào tạo nghề công chứng; thời gian tập sự hành nghề công chứng; độ tuổi hành nghề của công chứng viên đến 70 tuổi và một số quy định cải cách thủ tục hành chính, cắt giảm điều kiện kinh doanh.

Với tổ chức hành nghề công chứng, dự luật sửa đổi theo hướng tăng kiểm soát của nhà nước. Giám đốc Sở Tư pháp bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức Trưởng phòng công chứng thay vì giao cho Chủ tịch UBND tỉnh. Văn phòng công chứng chỉ được thay đổi địa chỉ trụ sở trong phạm vi địa bàn cấp huyện nhằm bảo đảm sự ổn định và phân bố hợp lý các cơ sở công chứng...