Vị nào dám ví vua quan nhà Thanh như 'ếch ngồi đáy giếng'?
Từ nhỏ, Nguyễn Đăng Cảo nổi tiếng thông minh, đọc sách một lần có thể thuộc lòng, được mọi người gọi là thần đồng. Tại khoa thi năm 1646, Nguyễn Đăng Cảo đỗ Đệ nhất giáp Tiến sĩ cập đệ Đệ tam danh (thám hoa). Do khoa thi này không lấy trạng nguyên và bảng nhãn, nên ông là người đứng đầu trong số những người thi đỗ. Đến năm 1659, ông lại đỗ đầu khoa Đông các, được phong Đông các đại học sĩ.
Vốn là người nổi tiếng cương trực, thẳng thắn, Nguyễn Đăng Cảo không được triều đình trọng dụng. Ông làm quan chưa đầy 3 năm thì bị bãi chức. Tuy nhiên mỗi khi có sứ nhà Thanh sang hạch sách, gây khó dễ, vua Lê lại phải mời ông ra ứng đối. Tài năng đối đáp, văn chương sắc bén của ông làm sứ nhà Thanh nhiều phen bẽ mặt.
Với sự thông minh và tài đối đáp ngoại giao, Nguyễn Đăng Cảo được nhà Thanh khen ngợi và phê tặng danh hiệu Khôi nguyên. (Ảnh minh hoạ)Theo sách Sứ thần Việt Nam, trong một lần ông được cử làm chánh sứ sang Trung Quốc, khi gặp mặt, thấy ông già cả, vua Thanh liền ra câu đối: "Lão khuyển lạc mao, do hướng đình tiền phệ nguyệt" (dịch nghĩa: Chó già rụng lông thấy trăng còn đứng ra sân mà sủa).
Biết đó là ý miệt thị của vua nhà Thanh, Nguyễn Đăng Cảo liền đối lại: "Tiểu oa đoản cảnh, mạn cư tỉnh để khuy thiên". (dịch nghĩa: Ếch con ngắn cổ, cũng dám ngồi đáy giếng coi trời bằng vung).
Vế đối có nội dung ngang tàng, ý mỉa mai, xem thường cả triều đình nhà Thanh không hiểu biết, bụng dạ hẹp hòi đã thể hiện được trí tuệ và bản lĩnh của người Việt. Từ đó, vua quan nhà Thanh không dám coi thường sứ nước Nam nữa. Khi đoàn sứ bộ Nguyễn Đăng Cảo ra về, vua Thanh sai quan tiễn sứ đoàn rất trịnh trọng.
Một lần khác, khi sứ nhà Thanh mang chiếu chỉ sang cùng 10 vuông gấm, gói các loại mũ xiêm cùng quần áo, triều đình không hiểu ý nhà Thanh muốn gì, lại phải mời Nguyễn Đăng Cảo về kinh thành.
Ông xem đồ vật xong liền tâu rằng, ý của nhà Thanh muốn ta phải theo thiên triều, phải ăn mặc theo phong tục nhà Thanh, cắt tóc để đuôi sam. Ông cũng hiến kế nên trả lại bộ quần áo này và đưa lại cho họ y phục dân tộc Việt để họ thấy ta không chịu chấp nhận.
Được vua cử đến biên giới đối phó sứ thần nhà Thanh, Nguyễn Đăng Cảo chọn gói váy, áo, yếm… trang phục người Việt mang đến. Sứ nhà Thanh xem xong thì hiểu ý phía Đại Việt muốn giữ lại truyền thống ăn mặc của nước mình.
Nguyễn Đăng Cảo còn làm bài "Giải chư hầu" nhằm phản bác những lập luận của nhà Thanh, sau đó gửi cho sứ thần nước này mang về dâng vua. Vua Thanh xem xong thì nói rằng: “Địa linh, nhân kiệt đời nào cũng có, nhưng vượt trội hơn cả từ nay về sau chỉ có một Đăng Hạo" (Đăng Hạo là tên gọi khác của Nguyễn Đăng Cảo).
Bằng tài năng và trí tuệ, Nguyễn Đăng Cảo khiến triều đình nhà Thanh nể phục, phê tặng danh hiệu Khôi nguyên Bắc triều.
Tổng Bí thư Tô Lâm gặp Thủ tướng Slovakia Robert Fico
11:45 14/05/2025Ngày 9/5, trong khuôn khổ tham dự Lễ kỷ niệm 80 năm Chiến thắng trong chiến tranh Vệ quốc vĩ đại tại Liên bang Nga, Tổng Bí thư Tô Lâm đã có cuộc gặp với Thủ tướng Slovakia Robert Fico.
Cháy tiệm điện lạnh ở TP HCM
11:45 14/05/2025Khói lửa bùng lên tiệm điện lạnh ở phường Tân Chánh Hiệp, quận 12, người đàn ông 33 tuổi mắc kẹt, tử vong.
Truyền thông Tây Ban Nha điểm những mốc son lịch sử và thành tựu của Việt Nam
09:45 14/05/2025Mundo Obrero ca ngợi sau 50 năm thống nhất đất nước và 95 năm ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam, cho thấy tầm nhìn của một quốc gia đã biến những vết sẹo chiến tranh thành nền tảng của sự tiến bộ.
Phương án khởi công 6 cầu nối Đồng Nai và Bình Dương trong 2 năm tới
09:45 14/05/2025Đồng Nai - 6 cây cầu nối tỉnh Đồng Nai với tỉnh Bình Dương được thống nhất phương án đầu tư, dự kiến khởi công trong năm 2025 và 2026.
Nghệ An chỉ đạo thay thế ngay cán bộ sợ sai, né tránh, đùn đẩy công việc
07:45 14/05/2025Tỉnh Nghệ An chỉ đạo chấn chỉnh và xử lý ngay khi phát hiện cơ quan, đơn vị hoặc cán bộ, công chức có biểu hiện né tránh, đùn đẩy trách nhiệm, sợ sai khi xử lý công việc trong quá trình thực hiện sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy.
Quảng Bình biểu dương 40 điển hình công nhân, cán bộ công đoàn tiêu biểu
06:45 14/05/2025Quảng Bình - Chương trình tôn vinh 40 điển hình công nhân , cán bộ công đoàn tiêu biểu của LĐLĐ tỉnh đã khơi dậy khát vọng tiên phong trong...
Tạm giữ hình sự tài xế xe tải gây tai nạn làm 4 người chết ở Long An
05:00 14/05/2025Ngày 27/4, thông tin từ Văn phòng Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Long An, công an đã tạm giữ hình sự tài xế gây ra vụ tai nạn giao thông trên tuyến Quốc lộ N2, đoạn qua huyện Tân Thạnh để điều tra làm rõ hành vi vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ được quy định tại Điều 260 Bộ luật Hình sự năm 2015. “Đây là vụ tai nạn giao thông gây hậu quả đặc biệt nghiệm trọng làm nhiều người chết. Theo đó, Cơ quan điều tra đang tích cực...
Ủy viên Thường vụ, Thành ủy viên có thể làm bí thư xã, phường ở TP HCM
05:00 14/05/2025Ủy viên ban thường vụ hoặc Thành ủy viên có thể được Thành ủy TP HCM phân công làm bí thư phường, xã đông dân, là động lực phát triển kinh tế.
Truy tố 5 cựu cán bộ công an, kiểm sát ở Tây Ninh
02:00 14/05/2025VKSND Tối cao vừa ban hành cáo trạng truy tố 5 bị can là cựu cán bộ công an, kiểm sát viên tại huyện Tân Biên (tỉnh Tây Ninh) về tội Không truy cứu trách nhiệm hình sự người có tội. Hồ sơ vụ án đã được chuyển đến TAND tỉnh Tây Ninh để đưa ra xét xử theo quy định. Các bị can gồm: Nguyễn Thanh Sơn (cựu Trưởng Công an huyện Tân Biên), Nguyễn Minh Phụng và Trịnh Ngọc Anh (hai cựu Phó trưởng Công an huyện), Vũ Đức Tân (cựu điều tra viên) và Hứa Thị...
