Tham vọng đưa con người định cư dưới đáy đại dương

Theo The Guardian, công ty Deep của Anh đang nỗ lực tạo ra một “khu định cư vĩnh viễn cho con người” dưới đại dương, với sự hậu thuẫn tài chính mạnh mẽ từ một nhà đầu tư ẩn danh.

Kế hoạch của Deep tập trung vào thiết kế các tàu lặn đặc biệt lớn cỡ ngôi nhà. Được trang bị nhiều phòng ngủ và khu vực sinh hoạt chung, các trạm nghiên cứu di động này có thể một ngày nào đó trở thành "khu dân cư" ở độ sâu 80 m dưới mặt biển.

Nếu thành công, những "ngôi nhà" dưới nước này có thể giúp các nhà khoa học và nhà nghiên cứu tiếp cận các vùng biển sâu chưa được khám phá trong thời gian dài hơn bao giờ hết.

Dự án cũng có thể thu hút sự quan tâm của những du khách giàu có đam mê khám phá đại dương, những người muốn hiện thực hóa giấc mơ sống giữa lòng biển cả trong nhiều tuần, thậm chí nhiều tháng.

Hiện tại, các khoang đang được thử nghiệm tại cơ sở của Deep ở Gloucestershire, gần xứ Wales. Trong khoang gồm khu giải trí, sáu phòng ngủ, một nhà bếp, một phòng tắm nước ngọt và nhà vệ sinh.

Deep kỳ vọng mỗi khoang có thể chứa tối đa sáu người cùng lúc. Nhiều khoang cũng có thể được đặt cạnh nhau để tạo thành một trạm nghiên cứu dưới nước.

Các khoang tàu này được xây dựng bằng thép đặc biệt, có khả năng chịu áp suất ở độ sâu lên tới 200m. Ban đầu, Deep chỉ lên kế hoạch đặt các khu sinh sống ở độ sâu 80m.

Mục tiêu chính của dự án là hỗ trợ nghiên cứu khoa học và khám phá đại dương. Deep tin rằng, bằng cách dành nhiều thời gian hơn ở độ sâu thấp trong điều kiện thoải mái, các nhà nghiên cứu có thể duy trì sự hiện diện lâu dài trong đại dương, giúp họ nghiên cứu chi tiết hơn nhưng khu vực vẫn còn là bí ẩn.

Các khu vực giải trí trên khoang cũng có thể hoạt động như một phòng thí nghiệm dưới nước. Deep đang chuẩn bị cho các tình nguyện viên sống dưới nước trong 28 ngày. Tuy nhiên, Giám đốc điều hành của Deep, Mike Shackleford, cho biết mục tiêu dài hạn của công ty còn tham vọng hơn.

“Mục tiêu là sống dưới đại dương mãi mãi”, ông Shackleford chia sẻ với The Guardian.“Chúng tôi muốn xây dựng các khu định cư vĩnh viễn của con người khắp các đại dương trên thế giới”.

Làm sao để con người có thể sống dưới nước?

Sống dưới nước đòi hỏi những điều chỉnh tâm lý nhất định. Thợ lặn sâu thường hít một hỗn hợp khí heli và oxy để tránh tình trạng nhiễm độc nitơ. Điều tương tự cũng xảy ra khi sống trong các "ngôi nhà dưới nước" của Deep.

Sau một khoảng thời gian nhất định ở vùng nước sâu, các khí trơ mà cư dân của Deep hít vào sẽ hòa tan vào mô cơ thể và dần đạt trạng thái cân bằng với áp suất tại độ sâu đó. Giám đốc Nghiên cứu Khoa học của Deep, Dawn Kernagis, gọi nguyên lý này là sự bão hòa.

“Khi đã đạt trạng thái bão hòa, cư dân có thể ở dưới đáy biển trong nhiều ngày, nhiều tuần, thậm chí nhiều tháng mà không cần thêm thời gian giảm áp”, Kernagis giải thích. “Họ chỉ cần một nơi để ở với những điều kiện cơ bản để duy trì sự sống (thức ăn, nước, oxy)”.

Kỷ lục sống liên tục dưới nước lâu nhất từng được ghi nhận là 100 ngày, do đó vẫn chưa rõ liệu sống trong môi trường biển sâu nhiều năm có gây ra tác động sinh lý nào không.

Theo nghiên cứu đăng trên tạp chí The Lancet, mối quan tâm trên hết là làm sao nhóm sáu người có thể sống cùng nhau trong không gian chật hẹp. Bên cạnh đó, việc thiếu ánh sáng mặt trời và áp lực từ môi trường kín có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tâm lý của cư dân dưới nước.

Việc biến mục tiêu sống dưới nước thành hiện thực rõ ràng còn nhiều thách thức. Hiện tại, Deep đang thử nghiệm trong một hồ nước có độ sâu 80 m được kiểm soát chặt chẽ. Khi chuyển ra đại dương, công ty sẽ phải đối mặt với nhiều yếu tố mới như thời tiết khắc nghiệt, các loài sinh vật biển, hoặc tàu thuyền.

Các công ty tư nhân và chính phủ trên toàn cầu đang chạy đua để xây dựng các môi trường sống mới ở những nơi từng được coi là không thể ở được.

Năm 2019, Bjarke Ingels Group, một công ty kiến trúc Đan Mạch, đã giới thiệu khái niệm “Oceanix City”, một quần đảo nổi gồm các nền tảng có thể chứa 12.000 người.

Trong khi đó, NASA đang nghiên cứu một “hệ thống cư trú bề mặt” để giúp các phi hành gia sống lâu dài trên Mặt trăng. Trung Quốc cũng đã công bố lộ trình xây dựng căn cứ trên cực Nam Mặt trăng vào năm 2035.

Tỷ phú Elon Musk từ lâu đã hình dung một thuộc địa của con người trên sao Hỏa, mặc dù chưa rõ liệu điều đó có khả thi với công nghệ hiện tại hay không.

Tuy nhiên, ít nhất vào lúc này, "thế giới mới" dễ tiếp cận nhất vẫn là vùng tối sâu thẳm bên dưới bề mặt đại dương, nơi 95% vẫn chưa được khám phá.