LHQ kêu gọi ngừng leo thang sau vụ Mỹ, Anh không kích Houthi

Tổng thư ký Liên Hợp Quốc kêu gọi các bên không leo thang tình hình tại khu vực Biển Đỏ sau khi Mỹ và Anh không kích lực lượng Houthi ở Yemen.

"Tổng thư ký tiếp tục kêu gọi các bên liên quan không leo thang thêm tình hình để vì lợi ích hòa bình và ổn định tại Biển Đỏ, cũng như khu vực rộng lớn hơn", Stephane Dujarric, phát ngôn viên của Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres, ngày 12/1 cho biết.

Mỹ và Anh ngày 11/1 phóng tên lửa nhằm vào các mục tiêu của Houthi tại Yemen nhằm đáp trả loạt vụ tập kích tàu hàng do nhóm này thực hiện. Houthi cho biết 73 đợt tập kích khiến 5 thành viên lực lượng thiệt mạng, 6 người bị thương và tuyên bố tấn công trả đũa Anh, Mỹ.

Khaled Khiari, trợ lý Tổng thư ký LHQ phụ trách Trung Đông, ngày 12/1 nói với Hội đồng Bảo an rằng "chúng ta đang chứng kiến chu kỳ bạo lực có nguy cơ gây ra những hậu quả nghiêm trọng về an ninh chính trị, kinh tế và nhân đạo ở Yemen lẫn khu vực". "Nguy cơ diễn biển ở Biển Đỏ và căng thẳng trong khu vực trầm trọng thêm đang ở mức báo động", ông Khiari cảnh báo.

Đại sứ Nga tại LHQ Vasily Nebenzya chỉ trích vụ không kích do Mỹ và Anh phối hợp nhằm vào Houthi. "Các quốc gia này tấn công hàng loạt vào lãnh thổ Yemen. Đây không phải đợt tấn công nhằm vào một nhóm vũ trang nào đó tại Yemen mà nhằm vào người dân nước này", ông Nebenzya nói.

Tuy nhiên, Linda Thomas-Greenfield, đại sứ Mỹ tại LHQ, cho rằng không một tàu thuyền của bất cứ quốc gia nào tránh khỏi mối đe dọa do Houthi gây ra đối với hoạt động vận tải trong khu vực Biển Đỏ.

"Cho dù phương tiện treo cờ Mỹ hay các quốc gia khác, tất cả tàu thuyền của chúng ta đều dễ bị tổn thương", bà Thomas-Greenfield nói. "Nếu không có sự hỗ trợ của Iran, Houthi sẽ gặp khó khăn trong theo dõi và tập kích tàu hàng".

Đại sứ Anh tại LHQ Barbara Woodward tuyên bố nước này "đã hành động hạn chế, cần thiết và tương xứng để tự vệ". "Chúng tôi đặc biệt quan tâm giảm thiểu rủi ro cho dân thường trong hoạt động này", bà Woodward khẳng định.

Vụ tập kích ngày 11/1 được nhận định là lần đầu tiên Mỹ tấn công lực lượng Houthi tại Yemen từ năm 2016. Tổng thống Mỹ Joe Biden tuyên bố sẽ không do dự triển khai thêm biện pháp để bảo vệ nhân mạng và dòng chảy thương mại qua Biển Đỏ.

Vị trí Yemen và các quốc gia ven Biển Đỏ. Đồ họa: AFP

Sau khi chiến sự Israel - Hamas bùng phát đầu tháng 10/2023, lực lượng Houthi bắt tàu hàng Galaxy Leader và tấn công nhiều phương tiện đi qua khu vực Biển Đỏ. Houthi tuyên bố hành động này nhằm bày tỏ đoàn kết với người Palestine tại Dải Gaza.

Các vụ tập kích tàu hàng ngày càng gia tăng khiến nhiều công ty vận tải ngừng cho tàu thuyền đi trên tuyến đường qua Biển Đỏ, thay vào đó di chuyển vòng qua Mũi Hảo Vọng của Nam Phi. Điều này làm tăng đáng kể thời gian và chi phí hành trình của các chuyến tàu hàng.

Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc ngày 10/1 thông qua nghị quyết lên án các vụ tập kích của Houthi nhằm vào tàu thuyền đi qua Biển Đỏ và yêu cầu họ chấm dứt hành động nói trên. Houthi gọi nghị quyết của Hội đồng Bảo an là "trò chơi chính trị" và cáo buộc Mỹ vi phạm luật pháp quốc tế.

Nguyễn Tiến (Theo AFP)