Kháng nghị khi cấp phúc thẩm giảm án cho vợ chồng bạo hành khiến bé 3 tuổi tử vong

Bé Mai (tên đã thay đổi) là con của bị cáo Nguyễn Thị Lan Anh (33 tuổi) với người chồng thứ hai. Sau khi ly hôn, bé ở với bà ngoại.

Năm 2018, Lan Anh kết hôn với bị cáo Nguyễn Minh Tuấn (35 tuổi). Tháng 10.2019, cả hai thuê căn hộ mini ở phường Phương Liên, quận Đống Đa để sinh sống, mua ma túy về cất giấu và sử dụng dần. Ngày 5.3.2020, hai người đón bé Mai về sống chung song thường xuyên đánh, phạt.

Sáng 29.3.2020, cháu Mai đòi ăn bánh gạo trong bữa sáng song bị Tuấn phạt quỳ trong chậu nhựa đến khi xin lỗi mới được tha. Từ 8h ngày 29.3 đến đến 2h sáng hôm sau, Tuấn và Lan Anh 6 lần dùng cán chổi nhựa, kim loại, kim khâu bạo hành khiến bé gái 3 tuổi tử vong.

Tại phiên sơ thẩm tháng 11.2020, TAND Hà Nội đánh giá đây là vụ án bạo hành trẻ em tàn ác nhất và gây bất bình xã hội nhất từ trước tới nay.

Do đó, Tòa sơ thẩm tuyên Tuấn tử hình về tội Giết người, 30 tháng tù về tội Tàng trữ trái phép chất ma túy. Tổng hợp hình phạt là tử hình. Lan Anh bị phạt chung thân.

Hai bị cáo sau đó có đơn xin giảm nhẹ hình phạt. Bố đẻ của bé Mai cũng kháng cáo cùng nội dung.

Tại phiên phúc thẩm ngày 20.9.2022, TAND Cấp cao tại Hà Nội đã chấp nhận các kháng cáo trên và tuyên Tuấn án tù chung thân, Lan Anh 21 năm 6 tháng tù, tổng hợp cho hai tội danh.

Cặp đôi bạo hành bé gái 3 tuổi tại phiên toà sơ thẩm. Ảnh: Việt Dũng

Mới đây, trong bản kháng nghị, Viện KSND Tối cao cho rằng, Tòa phúc thẩm đã "sai lầm nghiêm trọng trong áp dụng pháp luật; giảm án không có căn cứ pháp luật, đánh giá không đúng tính chất hành vi phạm tội của các bị cáo". Hai bị cáo không có thêm tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự mới song vẫn được giảm án.

Viện KSND Tối cao nêu một số lý do kháng nghị: Hai bị cáo thực hiện hành vi với nhiều tình tiết định khung tăng nặng "giết người dưới 16 tuổi" và "có tính chất côn đồ"; hành vi phạm tội thuộc trường hợp đặc biệt nghiêm trọng, thực hiện trong thời gian dài, ngày 9-30.3.2020;

Nạn nhân là bé gái mới 3 tuổi, mọi khả năng tự vệ, chống trả đều chưa có, sức chịu đựng hết sức non nớt, yếu đuối; Lan Anh là mẹ ruột và Tuấn là bố dượng cháu Mai, phải có trách nhiệm nuôi dưỡng, chăm sóc bé, nhưng đã không thực hiện mà còn phạt, đánh đập, tra tấn con;

Việc ủy quyền của đại diện người bị hại là không đảm bảo khách quan. Cụ thể, Lan Anh khi mang thai cháu đã sống ly thân với bố đẻ của bé.

Sau vụ án, anh này cũng viết giấy ủy quyền cho bà Vũ Thị Dự là mẹ ruột của bị cáo Lan Anh (tức bà ngoại nạn nhân), để thay mặt tham gia tố tụng trong quá trình giải quyết vụ án...

Tại phiên tòa phúc thẩm, bố đẻ bé Mai vắng mặt, bà Dự có mặt và được xác định tham gia tố tụng với tư cách đại diện người bị hại theo ủy quyền. Khi này, bà Dự lại có ý kiến xin giảm nhẹ hình phạt với tội "Giết người" cho cả 2 bị cáo.

VKSND Tối cao nhận thấy, bà Dự là mẹ ruột của bị cáo Lan Anh nên ý kiến "không khách quan". Bà cũng nhiều lần thay đổi nội dung kháng cáo. Tại phiên tòa phúc thẩm, bà "không nhất quán" khi xin giảm nhẹ hình phạt cho các bị cáo;

Trong vụ án này, các bị cáo phạm tội "Giết người", nạn nhân đã chết nên khi đại diện người bị hại xin giảm nhẹ hình phạt sẽ không được xem xét, không được xác định là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự.

"Tòa án cấp phúc thẩm cho rằng đại diện người bị hại xin giảm nhẹ hình phạt cho các bị cáo là tình tiết giảm nhẹ mới nên đã chấp nhận kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt là không có căn cứ pháp luật", cơ quan công tố nêu.

Từ những căn cứ trên, Viện KSND Tối cao đề nghị Hội đồng thẩm phán TAND Tối cao xét xử giám đốc thẩm theo hướng, tuyên hủy án phúc thẩm, giữ nguyên phán quyết, hình phạt của tòa sơ thẩm với mức án lần lượt tử hình và tù chung thân cho bị cáo Tuấn và Lan Anh.