Du xuân về Bắc Ninh, ngắm hàng linh thú quỳ chầu ở chùa Phật Tích

20:01 31/01/2025

Video: Hàng linh thú quỳ chầu trước chùa Phật Tích

Du xuân về Bắc Ninh, ngắm hàng linh thú quỳ chầu ở chùa Phật Tích

Ngoài bảo vật quốc gia tượng Phật A Di Đà, chùa Phật Tích hiện còn lưu giữ được 10 linh thú bằng đá gồm: sư tử, voi, tê giác, trâu và ngựa.

Mười linh thú gồm 5 cặp: sư tử, voi, tê giác, trâu và ngựa được xếp đối xứng nhau phía trước hành lang tòa Tiền đường. Đây là những hiện vật gốc, độc bản, được tạo tác bằng đá nguyên khối.

Theo văn bia "Vạn Phúc đại thiền tự bi" dựng năm 1686 nói về việc xây chùa Phật Tích thì những linh thú này được tạc cùng thời điểm xây dựng chùa. Trên bia có đoạn khắc: "Điện ấy đã rộng, lại to, sáng sủa và lớn".

Những linh thú trên đều được chạm khắc tinh tế, nét điêu khắc rất đặc trưng cho phong cách mỹ thuật thời nhà Lý tạo nên không gian chùa với vẻ đẹp cổ kính, nét độc đáo riêng biệt, hiếm ngôi chùa nào có được.

Mỗi linh thú cao khoảng 1,2 m, dài 1,5 - 1,8 m và đều được đặt trên bệ đá hoa sen dài 1,7 m, rộng 0,8 m và cao 0,36 m. Mặt trên của bệ đá tạc nổi hình tròn trang trí những cánh hoa sen cách điệu, mặt bên chạm nổi hình dàn nhạc công đang biểu diễn.

Tất cả linh thú đều ở trong trạng thái quỳ phục trên đài sen.

Đại đức Thích Giác Tính, Phó trụ trì chùa Phật Tích cho biết, về cơ bản các tượng đều còn tương đối nguyên vẹn, chỉ vỡ nhỏ ở các rìa cạnh phần đế bệ, bề mặt tượng đã bị phong hóa, bào mòn. Riêng tượng voi ở dãy bên phải bị gãy vòi và tượng trâu ở dãy bên trái bị vỡ nửa mặt.

Voi được coi là biểu tượng của sức mạnh thể chất và tâm thức, cũng như trách nhiệm và tính chân thật. Tượng voi bên phải Tam bảo bị mất ngà và vòi.

Hư hại nặng nhất là tượng trâu bên trái Tam bảo bị mất sừng và mặt. Tượng trâu này được ghép bằng hai khối đá. Trong Phật giáo, trâu mang ý nghĩa của sự giải thoát tự nhiên, tự tại.

Sư tử biểu trưng cho sức mạnh và có nhiều nét khác biệt với các linh thú còn lại. Tư thế sư tử không phủ phục hoàn toàn mà hơi nhoài về phía trước, đầu quay sang lối vào Tam bảo. Đầu sư tử mang nét biểu cảm thú vị với miệng ngoác rộng như đang gầm.

Ngựa biểu tượng cho năng lượng và sức lực trong việc hành pháp và là phương tiện di chuyển của tâm.

Tê giác biểu tượng cho những người tu hành kiên trì cho đến ngày giải thoát.

Về nghệ thuật, các nghệ nhân xưa không quá dụng công vào việc đặc tả chi tiết mà thiên về các mảng khối lớn, chắc, khỏe theo xu hướng tả thực, sinh động, toát lên vẻ vui hòa, an nhiên theo đúng tinh thần Phật giáo.

Tượng 10 linh thú chùa Phật Tích mang ý nghĩa nghệ thuật và giá trị tiêu biểu như kết hợp với các tác phẩm điêu khắc đá cùng thời (tượng A Di Đà, tượng Kinnari - đầu người mình chim, điêu khắc rồng tại ao rồng…) tạo nên không gian chùa với vẻ đẹp cổ kính, độc đáo.

Những linh thú cho thấy sự phong phú, đa dạng về đề tài cũng như chủ đề sáng tác đối với mỹ thuật Phật giáo thời Lý nói riêng, lịch sử mỹ thuật Phật giáo Việt Nam nói chung.

Việc giải mã ý nghĩa biểu tượng của hệ thống tượng linh thú này gắn với thuyết “vật linh” của Phật giáo cho thấy nét đặc trưng tư tưởng triết học Phật giáo - phổ độ chúng sinh, giác ngộ muôn loài.

Với những giá trị to lớn về lịch sử, văn hóa và nghệ thuật, bộ tượng 10 linh thú của chùa Phật Tích đã được công nhận là Bảo vật quốc gia vào năm 2017.

Có thể bạn quan tâm
Công an vào cuộc vụ nhóm người hành hung nữ nhân viên trạm y tế xã

Công an vào cuộc vụ nhóm người hành hung nữ nhân viên trạm y tế xã

11:45 18/03/2025

Trong lúc sơ cứu vết thương, nữ nhân viên trạm y tế xã tại Gia Lai mâu thuẫn với bệnh nhân và người nhà rồi bị hành hung tập thể. Chồng bà sau đó đi tìm nhóm trên đánh trả.

Dự kiến dành 10.000 tỉ đồng để triển khai Nghị quyết 57

Dự kiến dành 10.000 tỉ đồng để triển khai Nghị quyết 57

08:00 18/03/2025

Thủ tướng Chính phủ cho biết dự kiến dành khoảng gần 10.000 tỉ đồng để thực hiện Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ.

Việt Nam - Singapore: Thu hút 'phượng hoàng xây tổ'

Việt Nam - Singapore: Thu hút 'phượng hoàng xây tổ'

08:00 18/03/2025

Hợp tác Việt Nam - Singapore đang bước vào thời điểm lịch sử mới, hứa hẹn nhiều cơ hội phát triển cho cả hai nước.

Lạc quan thận trọng về ngừng bắn ở Ukraine

Lạc quan thận trọng về ngừng bắn ở Ukraine

08:00 18/03/2025

'Mọi thỏa thuận... sẽ phải theo điều kiện của chúng tôi, chứ không phải của Mỹ', chủ tịch Ủy ban Đối ngoại thượng viện Nga nhấn mạnh.

Cứu 2 du khách đi lạc trong đêm trên núi Cô Tiên ở Nha Trang

Cứu 2 du khách đi lạc trong đêm trên núi Cô Tiên ở Nha Trang

08:00 18/03/2025

Hai du khách leo núi Cô Tiên (TP Nha Trang, Khánh Hòa) vào ban đêm thì đi lạc, phải nhờ cứu hộ ứng cứu.

Công ty dệt có cột khói tạt thẳng vào khu chung cư cao cấp sẽ phải di dời

Công ty dệt có cột khói tạt thẳng vào khu chung cư cao cấp sẽ phải di dời

08:00 18/03/2025

Theo lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội, công ty dệt sẽ phải di dời toàn bộ phân xưởng sản xuất gây ô nhiễm ra khỏi nội đô.

Công an làm việc với người dọa 'xử' người nhà cán bộ xã ở Hà Nội

Công an làm việc với người dọa 'xử' người nhà cán bộ xã ở Hà Nội

08:00 18/03/2025

Chiều 17/3, theo nguồn tin của phóng viên, cơ quan điều tra Công an TP Hà Nội đã làm việc với người đàn ông có hành vi chiếm đất, đe dọa cán bộ xã Thạch Hòa, huyện Thạch Thất.

Metro số 1 khánh thành: Cú hích cho ngành đường sắt đô thị

Metro số 1 khánh thành: Cú hích cho ngành đường sắt đô thị

06:45 18/03/2025

Sáng nay, TP.HCM chính thức khánh thành tuyến metro số 1, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong việc phát triển giao thông công cộng.

Ôtô bốc cháy giữa đường, cửa ngõ TP HCM ùn tắc 3 km

Ôtô bốc cháy giữa đường, cửa ngõ TP HCM ùn tắc 3 km

06:45 18/03/2025

Xe 7 chỗ chạy trên quốc lộ 1 qua TP Thủ Đức bất ngờ bốc cháy dữ dội, khiến giao thông ùn tắc hơn một giờ, trưa 12/3.

Co loi xay ra
Co loi xay ra
Ago Mom cải thiện khả năng thụ thai, tình trạng hiếm muộn ở phụ nữ
Ago Dad hỗ trợ sức khỏe sinh sản nam giới bổ sung dưỡng chất cần thiết, tăng cường sức khỏe, bổ thận và ích tinh cho nam giới