Đào tạo ngành ‘nóng’ không phải nhiệm vụ chiến lược của đại học quốc gia

Theo phó thủ tướng Trần Hồng Hà, đại học quốc gia sẽ phải phụng sự cho những mục tiêu chiến lược và có thể tập trung những vấn đề mà các trường đại học khác chưa quan tâm.

Phó thủ tướng Trần Hồng Hà trong buổi làm việc với hai đại học quốc gia - Ảnh: TRỌNG NHÂN

Ngày 6-9, đoàn công tác của phó thủ tướng Trần Hồng Hà có buổi làm việc với hai đại học quốc gia, gồm Đại học Quốc gia Hà Nội và Đại học Quốc gia TP.HCM.

Tại đây, PGS.TS Mai Thanh Phong - hiệu trưởng Trường Đại học Bách khoa (Đại học Quốc gia TP.HCM) - cho biết công tác tuyển sinh đang ghi nhận tình trạng bất cập trong cơ cấu các ngành học, đặc biệt liên quan đến khoa học công nghệ, kỹ thuật.

Cụ thể, xu thế của người học đang đi theo "phong trào", những ngành "nóng", ngược lại nhiều ngành cần thiết cho xã hội, ngành khoa học, nghiên cứu cơ bản lại ít sinh viên theo học.

PGS.TS Mai Thanh Phong đề nghị Chính phủ có những chính sách hỗ trợ, khuyến khích cho những ngành học hiện đang kén người học nhưng thiết yếu cho sự phát triển của đất nước.

Tại các trường thành viên của Đại học Quốc gia TP.HCM, nhiều ngành học gặp khó khăn trong tuyển sinh những năm gần đây. Một số ngành vắng người học bao gồm địa chất học, hải dương học, vật lý học, khoa học môi trường… ở khối tự nhiên, hay triết học, lịch sử, dân tộc học… ở khối xã hội.

PGS.TS Ngô Thị Phương Lan - hiệu trưởng Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia TP.HCM) - nêu góc nhìn các ngành khoa học cơ bản là nền tảng cho sự phát triển bền vững. Vì vậy hiện tại, Đại học Quốc gia TP.HCM đang có đề án hỗ trợ cho những ngành "khó tuyển" với mức 35% học phí.

PGS.TS Ngô Thị Phương Lan kiến nghị trong nghị định 81 được sửa đổi, nên có thêm các ngành khoa học cơ bản được hưởng cơ chế giảm học phí. Việc giảm học phí có thể được thực hiện theo cơ chế đặt hàng nguồn nhân lực cho các ngành khoa học cơ bản tại các trường đại học.

PGS.TS Ngô Thị Phương Lan chia sẻ tại buổi làm việc - Ảnh: TRỌNG NHÂN

Phát biểu tại buổi làm việc, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà cho biết sắp tới đây, Chính phủ sẽ ban hành Nghị định quy định chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của đại học quốc gia, trong đó đặt ra những tầm nhìn mới cho các đại học quốc gia. Sẽ có những nhiệm vụ lớn, đủ tầm và liên lĩnh vực khoa học được giao cho các đại học quốc gia, cùng với đó là các vấn đề khoa học công nghệ có tính chiến lược cho đất nước.

Phó thủ tướng Trần Hồng Hà cũng cho rằng đào tạo theo các lĩnh vực ngành nghề "nóng" không phải là nhiệm vụ chiến lược của đại học quốc gia. Thay vào đó, đại học quốc gia cần xây dựng cho mình triết lý phát triển riêng, đúng với tầm và vai trò của mình.

"Đại học quốc gia sẽ phải phụng sự cho những mục tiêu chiến lược của đất nước về phát triển nguồn nhân lực, trong đó phải tập trung những vấn đến mà các trường đại học khác có thể chưa quan tâm và chưa làm. Đó có thể là đầu tư có tính dài hạn, đầu tư vào các lĩnh vực về khoa học cơ bản, khoa học xã hội, hoặc là những vấn đề trong tương lai đang thiếu", phó thủ tướng nói.

Ngoài ra, các chiến lược phát triển của các đại học quốc gia cũng sẽ cần có sự "liên thông" với các chiến lược lớn của Chính phủ, các bộ ngành.

Chẳng hạn, Bộ Thông tin và truyền thông đang có chiến lược phát triển ngành công nghiệp bán dẫn. Các đại học quốc gia có thể sẽ tham gia giữ vai trò đào tạo nhân lực trong chiến lược chung này.

PGS.TS Vũ Hải Quân - giám đốc Đại học Quốc gia TP.HCM - nêu những kiến nghị đến Phó thủ tướng - Ảnh: TRỌNG NHÂN