Chánh án Nguyễn Hòa Bình: Trẻ phạm tội đưa vào trại luôn dễ chai sạn với nhà tù

Sáng 8/6, Quốc hội thảo luận tại tổ về dự án Luật Tư pháp người chưa thành niên.

Phát biểu tại tổ đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Giang, Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hoà Bình cho biết, thế giới quan niệm trẻ em chưa phát triển đầy đủ tâm, sinh lý, kiến thức pháp luật, chính vì thế khả năng kiểm soát hành vi kém hơn người trưởng thành, thường bốc đồng, thậm chí manh động.

"Ở lớp cãi nhau một cái, lấy gậy đánh nhau, các cháu không ý thức được mình đang phạm tội. Hay như đua xe gây rối trật tự, vào siêu thị bốc cái nọ cái kia ăn mà không biết mình đang phạm tội trộm cắp", ông Bình nói.

Mặt khác, theo Chánh án, do kiến thức pháp luật không có nên khi phạm tội đối mặt với hệ thống tư pháp của chúng ta còn nặng lề, các cháu dễ bị tổn thương. "Cho nên đặt ra câu chuyện phải có Luật Tư pháp người chưa thành niên độc lập", ông Bình nêu vấn đề.

Ông Bình cho biết, một số cơ quan băn khoăn: "Chúng ta nhân văn quá với các cháu thì có phải thả tội phạm ra đường không?". Nhưng các nghiên cứu ở nhiều nước cho thấy, nếu cho các cháu phạm tội ăn cắp, đánh nhau mà đưa vào trại luôn thì chỉ làm chai sạn với nhà tù.

"Nhiều nước áp dụng biện pháp xử lý chuyển hướng với tinh thần cứu các cháu ra khỏi nhà tù thì tỷ lệ tái phạm tội là giảm 85%", ông Bình nêu dẫn chứng.

Vì thế ông Bình cho rằng, cần phải tích hợp các đạo luật khác nhau vào các đạo luật chuyên biệt, điều này vừa nghiêm khắc, vừa nhân văn.

"Chính vì vậy dự thảo luật này được xây dựng trên kinh nghiệm của nhiều nước và khuyến cáo của Liên hợp quốc. Chính sách nhân văn chúng tôi tiếp thu tinh thần của các nước để đưa vào đạo luật này. Ví dụ như không tuyên tử hình, chung thân, mức án của các cháu ít hơn nhiều so cùng tội danh với người trưởng thành, thời hạn điều tra ngắn hơn với người lớn", ông Bình nói.

Lý giải rõ hơn đề xuất không giam giữ chung người chưa thành niên với người đã thành niên khi có hành vi phạm tội, ông Bình cho hay trong trại giam có rất nhiều tội phạm khác nhau. Bởi thế giam chung người chưa thành niên với tội phạm là người lớn thì các cháu rất dễ bị người lớn đào tạo "thành một tội phạm chuyên nghiệp hơn".

Ông Bình cũng cho biết, các quyền của người chưa thành niên cũng phải đảm bảo như quyền chơi, tiếp cận thông tin, học tập.

"Chúng tôi cũng đặt ra tình huống nếu trại giam không tổ chức được lớp học thì phải học trực tuyến với bên cạnh trại giam để đảm bảo quyền học tập của các cháu", ông Bình nói.